Nee, de demonstratie was niet super-groot. Ja, er valt van alles over op te merken. Maar over het geheel genomen was het een goede, nuttige en ook gewoon heel áárdige demonstratie, afgelopen zaterdag in Tilburg. De in flinke aantallen uitgerukte politiemacht veranderde dat niet, voegde slechts een aantal intimiderende, maar vooral ook hilarisch-absurdistische decor-elementen toe. Hoe dan ook, ik was blij dat ik erbij was.
De demonstratie vond plaats in het kader van de Landelijke Kraakdagen dit weekend, en had als motto “Breek de macht van het grootkapitaal”. Het was een poging om het kraken te verbinden aan een omvattend perspectief van radicale maatschappijverandering. Dat was er sowieso goed aan. “Breek de macht van het grootkapitaal – leven moeten we allemaal”, was dan ook een leus die mensen keer op keer riepen. Daarnaast vooral dingen als “Wet of geen wet – kraken gaat door!” Het radicale perspectief was her en der ook zichtbaar, bijvoorbeeld uit een rood-zwarte en een zwarte vlag die meegevoerd werden. Kleur en kleurcombinatie van de anarchie, voeg ik er maar eventjes aan toe.
Wie waren de deelnemers, en met hoeveel waren we? Ik heb gekeken, beetje geteld, beetje naar indrukken van mede-demonstranten gevraagd. Ik hou het op zeventig, tachtig mensen. Mijn indruk was dat het vooral mensen uit Tilbvurg zelf waren, uitde plaatselijke kraakwereld en aanpalende radicale alternatieve netwerken. Maar er waren ook mensen van elders gekomen, uit Utrecht, Njmegen, Rotterdam, Amsterdam. Daaronder mensen van Griekenland Is Overal (GIO), waar ik zelf ook betrokken bij ben. Eén daarvan had een GIO-spandoek bij zich, dat hebben we een tijdje meegedragen, maar de wind maakte dat uiteindelijk minder zinvol. Een actievoerder deelde ook pamfletten uit voor een volgende actie: de demonstratie van S.A.S.H. in Amsterdam op 12 februari, “Stop de sloop- voor betaalbaar wonen”, waar ik eerder over schreef. Zo wordt de ene actie weer vruchtbaar als opstap naar een volgende.
Ik zag ook wat bekenden uit het Tilburgse actiewereldje, waaronder iemand die niets van de actie wist, maar de demonstratie tegenkwam en zich ter plekke aansloot. Zoiets is aardig, vind ik. Aardig was ook de sfeer. In uitstraling en opzit was dit een, laten we zeggen klassieke kraakdemonstratie, met korte toespraakjes onderweg en een bijbehorende punkband. Van pogingen die de laatste jaren bij andere kraakdemonstraties – oktober 2009, Utrecht bijvoorbeeld – om via bredere muziekkeuze ook bredere groepen mensen iets mee te geven en herkenning op te roepen, was hier niet veel te bespeuren. En die hoofdleus tegen het grootkapitaal heeft natuurlijk ook wel iets jaren-tachtigs, zoals een mede-demonstrant, ook een ouwe rot in actie-land opmerkte. Maar ja, ik ben zelf in die tijd actief geworden, zo ouderwets als ik weet niet wat, en de leus is bovendien gewoon inhoudelijk okay. Geen grote reden voor gemopper van mijn kant, dus.
Dan even de opkomst zelf. Tachtig mensen is natuurlijk niet heel veel. Al was gezien het tijdstip – zo snel na feestdagen die toch vaart uit de pr halen – enige bescheidenheid qua verwachtingen toch op zijn plek. Er was wel flink geplakt in de binnenstad voor de demonstratie, zag ik.Vermoedelijk heeft het gebrek aan herkenbaarheid – welke groepen organiseerden dit? Op de oproep-site was dat niet te zien – toch een remmende rol gespeeld hier. Tachtig is helemaal niet veel als je meeneemt dat de actie aangekondigd was als landelijke demonstratie. Van een landelijke kraakbetoging mag je een iets groter aantal verwachten. Eigenlijk is zo’n aankondiging alleen wijs als er flinke groepen uit de kraakwereld in minstens Amsterdam, Nijmegen en dergelijke zich stevig en actief achter de demonstratie zouden hebben geschaard. Maar als we de actie bezien als toch vooral een plaatselijk intitiatief – wat het natuurlijk toch in hoge mate was – dan is zeventig, tachtig mensen weer helemaal niet slecht. Zo heel groot is de actie-wereld alhier niet, en het was een tijd terug dat er een serieuze demonstratie in Tilburg is geweest.
Ik kreeg – kijkend, en uit de woorden die ik met enkele bij de organisatie betrokken waren gewisseld heb – de indruk dat de actie vooral gedragen en gestuwd werd door een nieuwe groep mensen. Dat maakte de demonstratie sterk. Vooral vóór aan de optocht straalde het enthousiasme er van af, een aanstekelijk enthousiasme. Deze mensen scheeuwden de leuzen niet uit, op zich goed gemotiveerde, routine, zoals zo vaak. Voor veel van deze mensen was het allemaal nieuw. Dat je het gewoon kunt dóén, zo n actie op touw zetten, spandoeken erbij, leuzen, megafoon, en dan lópen en roepen met die hap! Dat bijna euforische gevoel. Het is voor veteranen makkelijk om te vergeten hoe zoiets voelt, maar als ik die sfeer om me heen voel, dan ben ik vrij snel besmet. Dat frisse enthousiasme van veel actievoerders – die zich waarschijnlijk niet afmeten aan grote demonstraties elders, maar vooral aan hun eigen ervaring, hun eigen eerste-keer-gevoel en dergelijke – van enorme waarde, zeker ook voor het verdere opbouwen van verzet in Tilburg.
ja, dan nog even die politie. Minstens vier agenten te paard, hinderlijk achter en vaak vlak náást de stoet. Twee ME-busjes. Bij zijstraten agenten, om te voorkomen dat we zouden afslaan. Erg onwezenlijk om dit mee te maken in de stad waar je leeft en waar op andere tijden gewoon je gang gaat. Er gebeurde niets, geen confrontatie deze keer. Maar het had makkelijk wél mis kunnen gaan. Agenten hadden hun paard vaak nauwelijks onder controle, zo’n arm dier maakt soms een onverwachte sprong. Juist in de lichte schrik die dan uitbreekt is er snel een opgefokte sfeer, betogers die hun boosheid laten merken, hetgeen dan voor politie aanleiding kan zijn om ‘in te grijpen’. Dat gebeurde nu niet. maar de hinderlijke intimiderende werking van dit soort politie-inzet moet niet worden onderschat. Het is ook nog eens dierenmishandeling; zo’n paard heeft pijn vanweg die bit, en stress vanwege de hele onrustige context waarin het dier een ruiter op zijn rug heeft zitten.
Lichtelijk absurd was ook het pamfletje met politieregeltjes dat werd uitgedeeld. Pure poëzie. Een enkel citaat: “Deelnemers aan de demonstratie mogen geen alcohol bij zich dragen en/of gebruiken.” Proost! “Als de organisatie van de demonstratie geen orde kan houden, kan de burgemeester de demonstratie laten stoppen.” Geen orde houden, haha, dat gaat over schoolmeesters in rumoerige klassen. In politierland heersen duidelijk nog de jaren vijftig. Misschien de mooiste: “Wapens (vallend onder de Wet Wapens en Munitie) zijn verboden.” Alsof zulke wapens buiten de demonstratie níét bv verboden zijn! Zo heerlijk idioot allemaal. Was het uitdelen van deze regeltjes trouwens een politie-instructie, of een wat dadaïstisch onderdeel van de actie-opzet zelf? Misschien wel allebei…
Terug naar de hoofdzaak. Ik vond het over het geheel genomen een kleine maar, met genoemde kanttekeningen, toch heel fijne demonstratie. De mensen die het op touw hebben gezet kunnen er met voldoening en gepaste trots op terugzien. Hopelijk komt er een vervolg – en als ik ergens in dit Tilburgse actiewereldje een klein steentje kan bijdragen, dan doe ik dat. Voorwaarts!
Geplaatst door peterstorm 
Rooieravotr 