Algemene staking in India

woensdag 29 februari 2012

 

Onderstaand stuk schreef ik voor de website van Doorbraak, waar de geïllustreerde versie te lezen is.

 

India beleefde op 28 februari een algemene staking.Daarmee kwamen elf vakbonds vakbondsfederaties in actie voor eisen als een hoger minimumloon, een landelijk sociale zekerheidsfonds voor ongeorganiseerden, pensioenzekerheid, geen uitbesteding/ outsourcing van werk en gelijke arbeidsvoorwaarden en lonen voor mensen met losse contracten. Tevens was de actie een protest tegen prijsstijging. De eisen drukken ongenoegen uit van arbeiders met het regeringsbeleid. Maar het zou verkeerd zijn om hier een actie van arbeiders zelf in te zien, althans niet in de zin dat arbeiders aan de touwtjes van hun protest trekken. De werkelijkheid is complexer, cynischer ook. De staking verklankt ongetwijfeld arbeiderswoede, maar op indirecte wijze, en schakelt die tegelijk in ten bate van de positie en ambitie van vakbondsbestuurders en politici.

Van Griekenland tot Vietnam, het kapitaal krijgt nergens rust

Zaterdag 16 juli

Hoe zwaar is momenteel het leven van ondernemers en door bezuinigingen geobsedeerde regeringen! Griekenland gaat wellicht bankroet. Rond Italië’s financiën wordt bezorgd – en hebberig – gespeculeerd, al lopen meningen over de ernst van de zaak uiteen  . De kredietstatus van Ierland is door een beoordelingsbureau tot ‘junk’ verlaagd , oftewel: geld uitlenen in die richting en dergelijke wordt niet bepaald aangeraden. Topberaad van EU-ministers over de schuldencrisis legt voornamelijk meningsverschil bloot. Intussen laten heel veel buitengewoon boze mensen in Griekenland zien – en voelen – wat ze van het bij de crisis horende bezuinigingsbeleid vinden, zoals je bijvoorbeeld in een verslag van Jelle Bruinsma over de stakingsdagen 28 en 29 juni kunt lezen. Het leven voor ondernemers en ondernemerskabinetten is wel eens makkelijker geweest.

In actie in Bollywood en Hollywood

Bollywood, de filmindustrie in India, ligt plat. Een staking van  ruim 100.000 cameramensen, technici en acteurs in Mumbai zorgt daarvoor. De actie begon gisteren.

Het is een conflict over loon en werktijden.  “Arbeiders zullen zich niet weer op het werk melden tot we op tijd betaald worden en betere werkuren hebben”, zegt de aanvoerder van de Federatie van Filmemployees in West-India, Dines Chaturvedi. Deze federatie is één van de 22  vakbonden die de staking organiseren. “Volgens onze overeenkomst met de producenten werken arbeiders acht uur, maar ze werken veel langer dan dat. Ze krijgen niet meer geld en ze worden niet eens op tijd betaald”, voegt Chaturvedi eraan toe.

Zoals te verwachten viel, noemt de president van de Associatie van Producenten van Films en TV en TV-programma’s, Ratan Jai, de actie “in niemands belang.” Hij kondigde aan dat hij naar een oplossing zocht. Ik geloof dat graag: in de leden van zijn Associatie verdienen grof geld in Bollywood, en met een staking komt daar aardig de klad in.

Grappig genoeg hangt ook in Hollywood een staking in de lucht. Daar willen mensen – in dit geval acteurs, gebundeld in de Bond van TV Acteurs (Screen Actors Guild, SAG), betere betaling. De 120.000 leden moeten zich voor driekwart voor een staking uitspreken, dan kan er regulier gestaakt worden. “Een stemming waarin leden groen licht voor een staking geven, is nodig om de onverzettelijkheid van de werkgevers te overwinnen”, aldus de onderhandelaars namens de SAG.

Ook hier zijn de bazen niet blij. Een verklaring van de Alliantie van Film en TV Producenten verwijst naar de financiële crisis die het onmogelijk zou maken om in te gaan op de vakbondseisen.  Heel vermakelijk voegt de verkalaring er nog aan toe: “als er ooit een tijd was waarin Amerikanen de afleiding willen die film en TV bieden, dan is het nu.” Als de producenten zich daar echt zorgen over maken, laten ze dan ingaan op de vakbondseisen, dan komt er geen staking en gaat de verstrooiing van het publiek vrolijk verder. En juist in moeilijke tijden als deze is een betere betaling, óók voor hardwerkende acteurs, belangrijk.

Opmerkingen bij de dood van een fabriekdirecteur in India

“Indiase ex-werknemers vermoorden directeur”, zo berichtte Nieuws.nl gisteren. Het gaat om arbeiders bij een  Italiaanse fabriek in auto-onderdelen in het noorden van India. Daar woedt al maandenlang een fel arbeidsconflict. Arbeiders eisten hoger loon en vast werk.

Bij eerdere gelegenheid hadden ze al een directiekantoor hardhandig verbouwd. Wegens “wangedrag en relschoppen” waren 300 arbeiders vervolgens ontslagen, aldus politiechef Babu Ram als achtergrond van de dood van directeur Choudhary in Aljazeera. Die zender vertelt dat de directeur al een tijdje nauwelijks thuis kwam uit angst, en dat zijn gezin beveiliging had. Hij was dus op de hoogte van de grote woede onder de arbeiders.

Die explodeerde toen de directeur een bijeenkomst had belegd met de betrokken arbeiders. Zo’n 125 ontslagen arbeiders stormden de fabriek binnen, kalmerende woorden van  Choudhary hielpen niets, arbeiders sloegen hem met stokken. De directeur bezweek later aan zijn verwondingen. De politie arresteerde 63 mensen “wegens aanklachten uiteenlopend van ordevestoring tot moord, aldus de plaatselijke politiechef, Babu Ram.”

Natuurlijk is de verontwaardigfing nu groot. AFP berichtte erover. Toen Oscar Fernandes, minister van arbeid in India, na afloop van het drame begrip toonde, de gebeurtenissen “een waarschuwing voor managers” noemde en zei “arbeiders moeten niet zo hard onder druk gezet worden” en “arbeiders moeten met meer compassie worden behandeld”, rolde de ondernemerswereld over hem heen. Haastig maakte hij excuses.

“Niets ter wereld kan  het lynchen van een persoon rechtvaardigen en geen geschil kan worden opgelost door een tegenstander te vermoorden”, zo donderde de Confederatie van Industrie in India, het VNO-NCW van dat land. De Italiaanse ambassade sprak haar verontwaardiging uit, evenals het Italiaanse bedrijf zelf. Zorg voor het investeringsklimaat voor multinationals droop van de angst in ondernemersland af.

Tot zover de gebeurtenissen zelf. Opvallend zijn een paar dingen. In de eerste plaats de typering van de dood vabn Choudhary als “moord”. Maar als als boze arbeiders met stokken beginnen in te slaan op een directeur, en de directeur bezwijkt later aan hoofdwond en bloedverlies, is dat dood-door-schuld-, doodslag wellicht. Het is pas moord als vaststaat dat de arbeiders van te voren van plan waren deze man te doden. Maar zoiets blijkt nergens.

Laten we het eens anders zeggen. Als 120 politiemensen met knuppels en traangas stakende arbeiders aanvallen, en één van die arbeiders wordt zo hard geslagen dat hij later overlijdt – lezen we dan een krantenkop met “arbeider vermoord door politemensen”?  Zou er niet veel eerder gestaan hebben: “arbeider omgekomen in botsing met politie”  Uit hun woordkeus verraadt Nieuws.nl en andere mdia die soortgelijke woorden hanteerden, aan welke kant ze staan. Niet aan die van de arbeiders, maar ook niet aan de kant van de objectiviteit die journalistiek toch geacht wordt te typeren.

Tweede opmerking: vrijwel nérgens uit de berichtgeving blijkt enig begrip voor de woede die arbeiders drijft. Alleen de minister begrijpt het een beetje. Mensen krijgen bij lezing verder geen idee wat het betekent in India om ontslagen te worden. Geen inkomen, geen mogelijkheid om een gezin fatsoenlijk te eten te geven, de dokter te betalen, noem maar op. Acute, mogelijk levensbedreigende armoede voor de man zelf maar vooral ook voor de mensen die van zijn inkomen ook moeten leven. Is het gék dat mensen dan niet alleen hoger loon vragen maar vooral ook vast werk? En is het gek dat mensen er boos worden als de bedrijfsleiding halsstarrig blijft? En is het gek dat arbeiders hun woede dan eens koelen op een bedrijfskantoor? En is het vreemd dat ze, als ze als represaille daarvoor ontslagen worden, nog veel kwader worden?

Het bedrijf had – in zijn weigering lonen te verhogen, arbeiders vast werk te bieden en hardhandig protesterende arbeiders op straat te gooien – alleen maar een winstgevende en rustige bedrijfsvoering voor ogen. Voor arbeiders was het hele conflict aldoor al een strijd om het naakte bestaan, een gevecht op leven en dood.

Dat hierbij – na talloze doden wegens armoede, ondervoeding, ziekten en noem maar op, nu eens een dode valt aan de ándere kant van de barricade, zou niemand moeten verbazen. Zo gaat dat in de klassenstrijd nu eenmaal – en arbeiders hebben geen keus, die strijd moet gewoon gevoerd worden, desnoods hardhandig.