Wilders, minaretten en de publieke omroep

5 december, 2009

Geert Wilders heeft een column geschreven over het referendum in Zwitserland. Hij complimenteert daarin de meerderheid die daarin vóór een verbod op minaretten heeft gestemd. Twee nuttige stukken trouwens, geschreven naar aanleiding van dat verbod: “Ach jee, ook gij Zwitserland” van Anja Meulenbelt; en “Minarettenverbod is je reinste racisme”, op de website van de Internationale Socialisten.

Hij is er vast van overtuigd dat ook in Nederland bij een soortgelijk referendum op soortgelijke wijze zou stemmen. Het illustreert volgens hem de kloof tussen “de bobo’s en de rest”, tussen “onze multiculti-elite”, de “zelf-islamiseerders”, de “multiculturalisten” die “in villawijken” leven enerzijds, en het “publiek” dat “snapt dat het importeren van honderdduiend analfabeten een dure grap is die onze samenleving ontwricht en onze vrijheden op de tocht zet.”  Een uithaal naar de islam als “veroveringsideologie” en als “de meest weerzinwekkende anti-vrouwen-ideologie die de wereld ooit gezien heeft” ontbreekt niet. Wilders concludeert op triomfantelijke toon: “Deze elite weet het nu  meer dan ooit: het publiek is tegen het multiculturalisme. Als het volk de gelegenheid krijgt in een vorm van directe democratie dan zal het zich uitspreken tegen de massa-immigratie.”

Waarom aandacht besteden aan deze zoveelste hatelijke tirade, deze zoveelste islamofobe racistische uitbarsting? Daar zijn enkele redenen voor. Hardnekkig er tegenin blijven gaan, het racisme ervan blootleggen, blijft nodig. Niet omdat Wilders en zijn fans dan snel overtuigd zullen raken van hun dwaalwegen. Wel omdat het mensen die zich over de opkomst van Wilders’ PVV zorgen maken, misschien tot steun is. We kunnen maar beter een principieel en helder tegengeluid blijven geven, en het blootleggen van de kwalijke aard van Wilders uitspraken helpt daar hopelijk bij. De tweede reden is de plek van waaruit Wilders dit betoog kan afsteken: op een website van Een Vandaag, een programma van de publieke omroep nota bene.

Eerst het racisme van de column zelf. Niet voor het eerst gooit hij de hele aanhang van de Islam, moslims als ondanig, op één grote hoop en plakt hij er de gangbare negatieve etiketten op: vrouwvijandigheid, analfabetisme, veroveringsideologie. Hij bestempelt als zodanig een hele bevolkingsgroep als een bedreiging, en de komst van mensen uit deze groep als financiële last. Zo brengt hij afkeer en haat tot uitdrukking, en wakkert die ook nog eens aan. Dat onder moslims, net als onder christenen, joden, boeddhisten, hindoes, atheïsten en anderen, de meest uiteenlopende houdingen leven, ontbreekt in zijn betoog geheel. Is het echt nog nodig om duidelijk te maken dat het verkeerd en discriminerend is om moslims op dee mnier van niet moslims- te onderscheiden en als gevaar neer te zetten? Helaas wel.

Opvallend is ook de verdwijntruuk die Wilders uithaalt. Er is de  “multiculti-elite”. Er is “het volk”. De eerste is soft over de islam, de tweede niet, aldus Wilders. Maar waar zijn de moslims zélf? Maken die soms deel van de “elite” in die “villawijken”?! Of wonen die tussen de rest van het “volk”, in veelal nog armere wijken en minstens zulke beroerde huizen als de niet-moslims? Wat Wilders hier doet is: de ettelijke honderdduizenden mensen van Marokkaanse, Turkse, Somalische en andere herkomst die hier wonen, leven, werken, laten verdwijnen uit zijn constructie – ‘het volk’- om ze enkel en nog te laten terugkeren als collectieve demoon, als bedreiging. Deze truuk van verdwijning, metamorfose en dreigende terugkeer die Wilders nu op molsims toepast, is eerder vertoond, met een andere bevolkingsgroep – en de gemobiliseerde en georganiseerde haat tegen tegen die andere bevolkingsgroep heeft miljoenen mensen het  leven gekost.

Wilders doet ook alsof tegenstanders van zijn islamofobe racisme enkel verwende mensen uit de bovenlaag zijn, in de villawijken dus. Dit is een grove miskenning van al die niet-moslims die samen met moslims bij de bushalte staan,  naar dezelfde kantoren en fabrieken gaan, soortgelijk zwaar en vervelend werk moeten doen, lid zijn van dezelfde vakbond, op dezelfde Coolsingel staan te demonstreren tegen de hogere AOW-leeftijd – mensen voor wie multiculturaliteit geen obsessie is, niet iets om bang voor te zijn, maar gewoon dagelijkse realiteit. Die mensen hebben wel wat beters te doen dan een verbod op minaretten te eisen – een verbod waar je je dure ziektenkostenpremie niet van kan betalen, en dat je ook niet vrijwaart van ontslag. Weerstand tegen het racisme van Wilders komt van juist veelal doodgewone mensen, van mensen van verschillende achtergronden, migranten van moslim-achtergrond en anderen samen. Dat was bijvoorbeeld  zo voelbaar in de fakkeltocht tegen Wilders en zijn PVV op 2 november in Arnhem.

Maar de inhoud van de column van Wilders  is niet het enige verwerpelijke waar ik het over wil hebben. Er is iets anders.: wat doet dee column op de website van Een Vandaag? Dat programma wordt gemaakt door de publieke omroep, dus deels uit openbare middellen,  uit belastinggeld dus. Ook moslims betalen belasting. Zij betalen dus nu mee aan dee column. Anders geegd: zij subsidieëren een grove aanval om hun eigen gemeenschappen, op moslims als bevolkingsgroep en op de islam. Ik geloof niet dat belastinggeld van mensen gebruikt mag worden om diezelfde mensen te beschimpen, te beledigen en te bedreigen.

En ook niet-moslims, wiens belastinggeld gebruikt wordt om Wilders zijn hatelijkheden te laten uitstrooien, hebben het volste recht om hiertegen bewaar te maken: ik wil niet dat mijn geld gebruikt wordt voor discriminatie, en dat is wat hier gebeurt. Programma’s als EenVandaag horen Wilders deze ruimte niet te bieden.


Minaretverbod Zwitserland: schande

30 november, 2009

Islamofoob racisme, haat en angst hebben in Zwitserland voor een gevaarlijk resultaat gezorgd: 57 procent van de deelnemers aan een referendum hebben tegen de bouw van nieuwe minaretten gestemd. De opkomst was rond 54 procent.

Deze uitslag is een aanslag op de godsdienstvrijheid, op de rechten van de naar schatting 350.000 moslims in Zwitserland (totaal inwonertal: 7,5 miljoen).  Minaretten hogeren bij moskeeën zoals torens bij een kerk.  De claim van de rechtse SVP dat minaretten “geen noodzakelijk onderdeel van de moskee (zijn), maar symbool (staan) voor het opeisen van politieke macht” snijdt geen hout en is gewoon bangmakerij. Of een moslimgemeenschap wel of niet een minaret bij hun moskee willen, is aan hen en aan niemand anders, en vorzover er toepasselijke bouwvoorschriften een rol spelen,horen die voor elke geloolfs- of denkrichting hetzelfde toegepast te worden. Geen minaret? Dan ook geen kerktoren.

Gangmaker van de campagne was de fascistoïde (mensen kunnen echt beter eens ophouden met het verhullende ‘rechts-populistische’) SVP. Die had haar boodschap met posters kracht bijgezet, sommigen zo grof dat ze met een verbod werden getroffen. Ook meldt de NRC, waar ik het bovenstaande aan ontleen, dat er in de campagnetijd vandalisme tegen moskeeën plaatsvond. Overigens hebben slechts vier van alle moskeeën in Zwitserland een minaret.

Gelukkig was er meteen reactie van tegenstanders van het verbod. Oppositiepartijen overwegen of ze naar het Europese Hof voor de Rechten van de mens zullen stappen. Gelukkig waren er meteen ook al mensen die zelf iets wilden laten horen, en niet op een lange juridische procedure willen wachten. Op de avond zelf kwamen mensen de straat op in Bern, eerst enkelingen, uiteindelijk toch vijftig, zestig mensen – onder het toeiend oog van oproerpolitie. Aljazeera beschrijft het en heeft een foto.

Intussen komen ook van elders kritiek, maar eer bemoedigind klinkt die nog niet. Zo is er de minister van buitenlandse zaken van EU-voorzitter Zweden, Carl Bildt. Die noemt het verbod een uiting van “vooringenomenheid en misschien zelfs angst,  maar het is duidelijk dat het een negatief signaal is.” Dat is het ook.

Maar hij vindt het ook raar dat kieers via een referendum hier over stemmen. “In Zweden en andere landen besluiten stads over dit soort zaken.” En stadsplanners kunnen geen vrijheidsbeperkende, godsdienstige rechten bedreigende, islamofobe besluiten nemen, mijnheer Bildt? Het domme volk kan racistisch zijn, maar de hooggeachte ambtenaren en bestuurders van een land niet?

Uit dit soort reacties blijkt de afkeer van politici, voor al te grof racisme (dat schept maar onrust, nietwaar), maar vooral ook voor enig soort van rechtstreekse invloed vanuit de bevolking. Een serieus antiracisme kan maar beter een heel andere insteek kiezen. Een serieus antiracismez bouwt juist binnen de bevolking aan solidariteit tussen bevolkingsgroepen, en mobiliseert zélf tegen racistische maatregelen, zoals nu het minaretverbod in Zwitserland. Onze kracht ligt onderin de maatschappij, niet bij wat voor ministers en gerechtshoven dan ook.


Crisisprotest: als het in Zwitserland kan…

21 september, 2009

Komende zaterdag, 26 september, houden actievoerders een optocht naar het gebouw van De Nederlandsche Bank, gevolgd door een omsingeling ervan (1). Dit wordt een protest tegen hetbeleid van het kabinet, onder het motto: “red onze banen – niet de banken”. De actie vindt plaats onder de leus: “laat de rijken de crisis betalen”.  Ik ga erheen, en hopelijk jij, lezeres en lezer, ook.

In de actie-oproep lezen we over de snel oplopende werkloosheid, over een beleid waarin mensen die de crisis niet gemaakt hebben er wel voor mogen betalen, over de pogingen van rechts om “migranten tot zondebok van de crisis te maken”, en over de noodzaak van een gezamenlijke vuist tegen dit alles. De dreigende verhoging vande AOW-leeftijd wordt genoemd als voorbeeld van asociaal beleid waar dit kabinet mee bezig is.

De actie is nodig. Niet omdat het perse de best denkbare actie is, maar omdat het een voorzet kan zijn voor méér. Want na de Algemene Beschouwingen voeren ondernemers en regering de druk verder op. Vandaag lzaen we in de Volkskrant Bernard Wientjes van ondernemersclub VNO-NCW. Die wil niet alleen de AOW-leeftijd omhoog, maar daaraan gekoppeld ook de leeftijd waarop het aanvullend pensieon ingaat. Ook zegt hij dat de stapje-voor-stapje-invoering van een hogere AOW-leeftijd te ingewikkeld is. “Je moet gewoon een paar grote klappen maken”, zegt hij. VNO-NCW wil dus verder gaan in hoger tempo, dan het kabinet. Gek he, dat de onderhandelingen met de vakbeweing in de Sociaal Economische Raad om een alternatief te vinden zodat de AOW-leeftijd niet omhoog hoeft, zo moeizaam verlopen?!

Wat zijn de kansen om van de omsingeling een groot succes te maken? Ik vind dat moeilijk in te schatten, ik heb nog iet de indruk dat de actie in bredere lagen van de vakbeweging leeft. Ook de landelijke SP – die wel een kostelijke videoclip tegen de hogere AOW-leeftijd heeft uitgebracht – laat zich er niet echt over horen. Helaas. Het is vooral een kwestie van kleinere, veelal radicalere netwerken, waarin onder meer de Internationale Socialisten (IS) – die de actie prominent op hu site hebben – zich nadrukkelijk laten horen. Hopelijk weten die kleinere netwerken toch substantiële aantallen mensen te motiveren om deel te nemen.

Hoezeer ook in een, qua klassenstrijd nogal rustig land de vlam opeens in de pan kan slaan, bleek onlangs in Zwitserland. Daar protesteerden afgelopen weekend 30.000 mensen op initiatief vanuit de vakbeweging tegen het regeringsbeleid. Het ging vakbondsmensen om de, in hun ogen gebrekkige, aanpak van de economische crisis. DeZwitserse economie kromp in twee achtereenvolgende kwartalen, eerst met 0,8 procent, daarna nog eens met 0,3. De werkloosheid is opgelopen tot bijna vier procent, en dat is naar Zwitserse maatstaven hoog. “We hebben genoeg van ‘bonus-ridders’ en van managers met excessieve salarissen”, aldus Paul Rechtsteiner. Hij is voorzitter van de vakbondsfederatie USS in Zwitserland.

Dertigduizend mensen in de hoofdstad Bern is niet weinig. In het hele land wonen ruim 7,2 miljoen inwoners, de helft minder dan in Nederland. Op schaal bezien zou een vakbondsdemonstratie van 60.000 tot 70.000 mensen op Museumplein of Malieveld vergelijkbaar zijn.

En Zwitserland staat net zo min als Nederland bekend om haar felle vakbondsprotesten en heftige socialie strijd. Ook in Zwitserland regeren eindeloze coalistieregeringen die beleid maken in onderhandelingen met vrijwel alles en iedereen, waardoor tegenstellingen worden weggemasseerd. Het is een ver doorgedreven poldermodel, al zou je dat aan het bergachtige landschap niet zeggen.

Maar kennelijk loopt onder druk van de crisis ook in Zwitserland de sociale spanning zodanig op dat de vakbeweging in beweging is gekomen en enkele tienduizenden mensen op straat bracht. Als zoiets gedaan kan worden in het bezadigde kalme Zwitserland, dan kan het absoluut ook hier.

(1) Omsingeling De Nederlandsche Bank: Zaterdag 26 september, verzamelen om 13.00 uur, Beursplein, Amsterdam. Meer info: www.laatderijkendecrisisbetalen.nl.