Arabische Lente: maar weer eens een tussenstand

woensdag 13 juni 2012

Dit artikel schreef ik voor de Doorbraak-website, waar het intussen al te lezen staat.

De euforische hoogtijdagen van de Arabische Lente zijn voorbij. De weken en maanden dat grote demonstraties in meerdere landen tegelijk regimes aan het wankelen brachten, dat er in steeds nieuwe landen, van Mauretanië tot Oman tot in buiten de Arabische regio, van Swaziland tot in de Kaukasus, de Kaukasus, protesten op gang kwamen… die weken en maanden liggen achter ons. Maar het proces zelf waar de protestgolf van januari -april 2011 een climax in waren, gaat nog steeds door. Degenen die de Arabische Lente afschrijven als wéér een mislukte aanloop naar fundamentele verandering, zijn voorbarig en nodeloos pessimistisch. In meerdere landen smeult het vuur, juist ook in landen waar de oude orde het stevigst in het zadel lijkt te zitten.

Seriemoordenaar

vrijdag 8 juni 2012

Stel je voor. Een man komt wekelijks bijeen met een handvol medewerkers en bekijkt via Powerpoint de portretten en gegevens van mensen die duizenden kilometers verderop leven. Bij elke persoon wiens gegevens ze bekijken is de vraag: gaan we hem vermoorden, ja of nee? Zo nee, dan heeft het potentiële doelwit geluk. Zo ja, dan wordt het potentiële doelwit werkelijk doelwit, en dan wordt hij uit de weg geruimd. Vermoord. Afgemaakt. En de man komt daar openlijk voor uit ook.

Pakistan, Jemen, Noord-Korea: Obama stapelt misdaad op misdaad

zondag 15 april 2012

President Obama ontpopt zich dagelijks als wat zijn voorgangers sinds mensenheugenis ook zijn geweest: als massamoordenaar, vaak op weerloze mensen, op kinderen bijvoorbeeld. Zijn militaire personeel bestuurt, op zijn commando, onbemenste vliegtuigen, zogeheten drones, die keer op keer bommen afwerpen op doelwitten inn het grensgebied van Afghanistan en Pakistan. Soms zijn die doelwitten Al Qaeda-strijders. Soms zijn de doelwitten gewoon mensen die daar wonen, mannen, vrouwen en kinderen. Soortgelijke drone-luchtaanvallen voert de VS ook uit op Somalië en Jemen. Sinds 11 september hebben dit soort aanvallen al tot aan de 3.000 levens gekost. Onder president Obama is het aantal drone-aanvallen op Pakistan sterk opgevoerd: 39 in de drie laatste jaren van Bush’ presidentschap, 241 in de eerste drie jaren dat Obama het Witte Huis bewoonde, aldus Matthew Rothschild, redacteur van het magazine The Progressive.

Jemen: ‘parallele revolutie’, radicale revolutie

dinsdag 10 januari 2012

Op 14 januari vluchtte de Tunesische president Ben Ali onder druk van een volksopstand die in december was uitgebroken. Met die volksopstand begon de reeks protesten, revoltes en revolutie die we intussen kennen als Arabische Lente. Dieis dus inmiddels dus aan haar tweede jaar bezig. Deze Lente weet nog van geen ophouden. In een hele reeks van landen gaat de protesten door, en bereiken steeds nieuwe hoogtepunten. Een land waarvoor dat geldt, is Jemen.

Bahrein, Jemen: voortdurende strijd en wat effecten

woensdag 23 november

Het protest tegen dictatuur in Noord-Afrika en het Midden-Oosten laait vandaag de dag opmerkelijk fel op. De meeste aandacht gaat terecht uit naar de grote demonstraties en gevechten in en rond het Tahrir-plein in de Egyptische hoofdstad Cairo. Maar ook uit andere landen waar de zich Arabische lente eerder gelden, komen berichten van acties en belangrijke politieke verschuivingen. Bahrein en Jemen springen er vandaag uit. Ook daar houdt de Arabische Lente nog steeds huis.

‘Arabische Lente’ lééft

 dinsdag 20 september

Onderstaand stuk schreef ik voor de Doorbraak-site. Daar staat , zoals intussen in zulke gevallen intussen gebruikelijk , een geïllustreerde versie.

De Arabische lente duurt intussen al ruim negen maanden. Van de onstuitbaar lijkende doorbraken van democratische omwentelingen zoals die zich de eerste drie maanden van het jaar aftekenden is inmiddels geen sprake meer. Na de val van dictators in Tunesië en Egypte wist grove repressie in Syrië, Bahrein, Jemen en Saoedi-Arabië de regimes overeind te houden. De opstand in Libië ontaardde in een burgeroorlog tussen Kadhafi en een door hoge ex-Kadhafi-functionarissaen gedomineerde opstandsbeweging en een Westers militair ingrijpen dat die opstand als hefboom voor eigen belangen wist te benutten. In Tunesië en Egypte veranderde veel na de val van de dictators, maar tegelijk werden diepgaander veranderingen ook krachtig tegengewerkt – van hogerhand, maar ook vanuit krachten die eerder actief waren tegen het oude regime. In Marokko en Jordanië wisten de monarchieën met een slimme combinatie van toezeggingen en beperkte verandering enerzijds, selectieve onderdrukking anderzijds, de greep min of meer te bewaren. Uit die samenvatting zou je kunnen opmaken dat de ‘Arabische lente’ nogal is vastgelopen, dat we inmiddels alweer van een kille herfst kunnen spreken. Dat is echter een erg eenzijdige, nodeloos pessimistische conclusie. In werkelijkheid is op allerlei fronten van een dóórgaand revolutionair proces sprake, niet zonder tegenslagen maar bepaald ook niet zonder opmerkelijke successen. Een rondje langs enkele velden van de revolutie kan dat enigszins duidelijk maken.

Arabische revoluties?

Maandag 13 juni

Onderstaand stuk is geschreven voor de website van Doorbraak, waar je de geïllustreerde versie ook kunt vinden. Ik dank de Doorbraak-redacteur voor enkele verbeteringen die ik heb overgenomen.

De talrijke demonstraties, stakingen, opstanden in Noord-Afrika en het Midden-Oosten, en intussen ook elders, zijn inmiddels voorzien van allerhande overkoepelende etiketten. ‘Arabische Lente’ hoor je intussen veel. Maar ook het begrip ‘Arabische revolutie’ duikt her en der op. Met vooral dat laatste woordenpaar worden minstens twee, soms drie dingen uitgedrukt. er wordt mee verwezen naar eerdere gebeurtenissen, uit de jaren vijftig en zestig, die onder dat begrip bekend stonden. Er wordt een nationale typering gegeven aan de gebeurtenissen; die zijn specifiek ‘Arabisch’ van signatuur. En er wordt een kwalificatie gegeven van de draagwijdte en betekenis van de gebeurtenissen: het zijn niet zomaar opstanden en protesten, het zijn ‘revoluties’, of ze vormen gezamenlijk een revolutie. Is dit allemaal adequaat? Vormen de gebeurtenissen een soort van tweede ronde van een al tientallen jaren geleden begonnen Arabische revolutie (1)? Zijn de gebeurtenissen wel specifiek Arabisch? En zijn het wel revoluties?

Saoedi-Arabië als regiomanager van de contrarevolutie

zaterdag 16 april

Er tekent zich een verschuiving af in de manier waarop de VS de opstanden in het Midden-Oosten en Noord-Afrika tegemoet tredt. Daar hangt ook een verschuiving mee samen in de rol van Amerikaanmse bondgenoten in de regio. De rol van Israël is meer op de achtergrond geraakt, de rol van Saoedi-Arabië treedt meer op de voorgrond. De verschuiving gaat bepaald niet zonder wrijving tussen minstens twee van de drie genoemde bolwerken van contrarevolutie. Want daarom gaat het: om tegenwicht bieden aan de plotseling op gang gekomen revolutionaire ontwikkelingen. Of deze strategische verschuiving in imperialistische verhoudingen en strategie beter gaat werken – voor de machthebbers – dan de vorige, is maar de vraag. Het is, ook gezien de bloedige aspecten van de nieuwe strategie, bepaald niet te hopen.

Jemen, voortdurende opstand

woensdag 6 april

De maandenlange protesten tegen het bewind in Jemen duren voort, en bereiken keer op keer nieuwe hoogtrepunten. dagelijks zijn er berichten van scherpe onderdrukking, veiligheidstroepen die op betogers schieten met dodelijk gevolg. Maar dagelijks zijn  er ook weer nieuwe demonstraties. De kans dat president Saleh ten val wordt gebracht onder druk van het volksverzet, is niet gering. Dat zou een nieuw en zeer welkom hoogtepunt zijn in de opstandsgolf die in andere landen – Libië, Bahrein – met zware tegenslag te maken heeft.