Dom, die linkse steun aan oproep parlementair onderzoek kredietcrisis

De verzamelde oppositiepartijen, van SP ter linker(?)zijde tot en met ‘onze’ huisfascist Geert ter rechterzijde, roepen gezamenlijk op tot een parlementair onderzoek naar oorzaken en aanpak van de kredietcrisis. De enige oppositiepartij die aan dit staaltje van bedompte consensuspolitiek niet mee doet, is de SGP, en dat strekt die dissidenten tot eer. Dat de dwarsliggerij hier uitgerekend uit de, verder volstrekt verwerpelijke, rechts-religieuze hoek moet komen is voor links beschamend. Maar ja, in Afghanistan komt het meest effectieve antwoord op de bezettingspolitiek van de NAVO ook niet van jammerend links (1), maar van een steeds effectievere Taliban. Triest, maar waar.

Waarom is dit voorstel van de verzamelde oppositiepartijen geen goed plan? Ik zie er drie problemen mee. Ten eerste de initiatiefnemers erachter. Je gaat als linkse partij eenvoudigweg niet in zee met je tegenstanders ter rechterzijde. Die moet je, juist in crisistijd, van hun volksvriendelijke masker beroven en bestrijden. Onder een opiniestuk waaronder de naam van Geert Wilders staat, hoort de naam van Femke Halsema en Agnes Kant gewoon niet thuis, of andersom. Om in stijl te blijven: met zo’n gezamenlijk optreden geeft links Wilders en soortgenoten een kredietwaardigheid waarbij vergeleken een gammele hypotheek nog een gering risico is. Dat is één.

Tweede punt is dat een diepe economische crisis zich leent voor diepe economische analyses, maar nauwelijks voor een parlementair onderzoek. Het is geen kwestie van het vaststellen van specifieke verantwoordelijken voor bepaalde eventueel verkeerde besluiten – al zijn die er ongetwijfeld. Maar in de kernvragen – het wel en wee van een kapitalistische markteconomie – staan links en rechts, ook binnen de oppositie, tegenover elkaar, als het goed is.

Links hoort te zeggen: waar kapitalisme, daar vroeg of laat crisis, wie de crisis niet wil moet helpen het kapitalisme op te doeken. Rechts kan weliswaar niet helemaal ontkennen  dat er steeds weer crises zijn – daarvoor zijn crises te zeer een steeds terugkerend iets in hun favoriete economische systeem – en zal daarom de nadruk leggen op de voorbijgaande aard ervan. Centrum-links zal schipperen en de effecten van de crisis te lijf willen met maatregelen. Wie hier gelijk heeft, is voorwerp van maatschappelijk debat, niet met een parlementair onderzoek met haar kwalijke schijn van boven-de-partijen-staan. Juist nu moet het maatschappelijke gevecht – zei daar iemand ‘klassenstrijd’? Zo mag ik het horen! – de ruimte krijgen, en niet ingepakt worden in een kleffe gezamenlijkheid van rechts tot links. Dat is twéé.

Dan is er de specifieke inhoud van de tekst waarin het stel fractieleiders hun oproep toelichten. Ik citeer een flink stuk: “Met honderden miljoenen euro’s aan publiek geld worden de financiële stelsels overeind gehouden. Zo ook In Nederland: minister Bos nationaliseerde Fortis en ABN Amro, verschafte de ING een lening van 10 miljard en garandeert de kredietverlening op de interbancaire markt voor een bedrag tot 200 miljard euro’s. Dat is bijzonder veel geld, maar het zijn in de kern noodzakelijke interventies om een financiële systeemcrisis te vermijden. Dat zou namelikjk bijzonder schadelijk zijn voor de Nederlandse economie. Minister Bos verdient daarom onze steun bij het blussen van de brand.”

Hier is al gekózen voor een belaade analyse, een bepaalde aanpak: het systeem moet opgekalefaterd worden. maar het zou juist de taak va links moeten zijn om duidelijk te maken dat het kapitalisme niet opgelapt moet worden – waarmee de volgende crisis een kwestie van tijd is, want zó werkt het systeem – maar afgedankt en vervangen. Lihks hoort tégen de vorm van staatsingrijpen te zijn waarmee Bos nu het bankwezen aan het redden is. Dit bankwezen verdient helemaal geen redding.

Door echter deze systreemkritiek bij voorbaat buiten te sluiten en er een pure beheerskwestie van te maken, opent een parlementair onderzoek de weg naar het zoeken van rotte appels in een verder gezonde fruitmand. Zo trapt links weer eens in de val van het zoeken van goede versus slechte kapitalisten, aanvaardbare en onaanvaardbare vormen van kapitalisme. Dat GroenLinks hierin meegaat, is spijtig maar niet heel vreemd. Maar misschien dat een enkeling van de, op economisch punt radicalere SP, toch meer scherpte had verwacht. Ten onrechte, zo blijkt.

Dat het bij de SP niet om een incidentele, tactische stellingname gaat, blijkt uit de presentatie van het eigen plan waarmee de SP de kredietcrisis aangepakt wil zien. Daarin een reeks maatregelen die op zich niet verkeerd zijn: afschaffing van bonussen voor topbestuurders, meet controle op wat er op de financiële markten zoal gebeurt, en nog veel meer moois.

Problematisch is echter het kader waarin bijvoorbeeld Agnes Kant dit plaatst. Ze ziet de maatregelen niet als breekijzer om het kapitalisme zelf op de helling te zetten, en al helemaal nie als eisenpakket om verzet op straat omheen te orghaniseren. Nee, ze ziet het als een wijziging om van een doorgeslagen neoliberaal kapitalisme terug te keren naar de veilige haven van het zogeheten ‘Rijnland-kapitalisme, met meer regulering erin.  Dit zegt ze in een interview met De Volkskrant gisteren: “Het probleem is dat de markt te veel zijn gang is gegaan, met alle risico’s van dien. Men heeft te veel gelieraliseerd.” Het is dus allemaal een kwestie van meer of minder. “We zijn van de Rijnlandse model naar het Angelsaksische model verschoven. De korte termijn-belangen zijn opgekomen, ten koste van het lange-termijn-perspectief.” Dat deze verandering niet simpelweg een gevolg was van een verkeerde politieke modegril, dat daar de scherpere internationale concurrentie – onderstreept met crisisverschijnselen die er toen ook al niet om logen – aan ten grondslag lag… als Agnes Kant dat weet, laat ze dat hier niet merken. Een simpele draai naar een ander soort kapitalisme, verder reikt de ambitie van de SP in haar ogen blijkbaar niet meer. Ja, en dán is het niet raar dat je bereid bent tot pragmatische gesprekken over beleid en gemaakte fouten. Maar een serieus links heeft een wezenlijk andere taak.

(1). Net zo min als heel Gallië zich door de Romeinen onder de voet liet lopen, evenmin is héél links in het kamp van de jammeraars beland. De rol van dat ene Gallische dorpje dwarsliggers wordt gespeeld door groeperingen, waaronder in Nederland de Internationale Socialisten (IS), die zich opmaken om tegen de verjaardag van de NAVO, april 2009 in Straatsburg, te mobiliseren. Of zij hiermee de rol van Asterix op zich nemen, of eerder van Obelix, laat ik aan de lezers over, maar een goede zaak is het wel. Steun aan deze mobilisatie is, juist om kracht op te bouwen tegen de NAVO-bezetting in Afghanistan, nodig. Zie op het weblog van de IS de “Internationale Oproep anti-Navo protest”, en ook “Zet in je agenda: zaterdag 1 november”, wanneer er een openbare bijeenkomst onder de titel “De NAVO en de nieuwe wereldwanorde” gehouden wordt in Amsterdam.

Lachwekkend ‘succes’ in Uruzgan

Sommige oorlogsberichten zijn zo absurd dat ze mij bij lezing vooral een daverend hoongelach ontlokken. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij het lezen van een stukje NRC onder de titel: “Brits-Nederlands offensief voorbij”. Het bericht leert ons onder meer het volgende: “Met duizend man, onder wie 500 Britten en ongeveer 150 Afghanen, trokken zij vorige week de Mirabad-vallei binnen, ongeveer twintig kilometer ten oosten van de provindiehoofdstad tarin Kwot.” Ja, we hebben het over de provincie Uruzgan in Afghanistan.

Inmiddels trekt de formidabele eenheid zich dus terug. De operatie was succesvol volgens een Nederlandse commandant. “Kolonel Matthijssen wilde de ‘vijandige activiteiten ontregelen’ en spreekt van  ‘een succesvolle operatie'” E n waaruit bestaat deze grootse triomf? “Bij huiszoekingen zijn onder andere raketten, mortiergranaten, raketwerpers en bermbommen gevonden.” Indrukwekkend! O ja, zo bericht Matthijssen ook, “er  is (…) één Talibaan-strijder gedood.” Dát schiet lekker op, nietwaar? Deze overwinning zal nog generaties later bezongen wordenen met grootse plechtigheden herdacht.

We wachten intussen af wanneer de andere ‘Talibaan-strijders’- die ongetwijfeld gewoon even een vallei verderop zijn gaan zitten wachten tot de 1000koppige troepenmacht tevreden was met haar paar in beslaggenomen wapens en zich weer terug zouden trekken, zoals inmiddels dus gebeurt. Zo gaat dat in een guerrilla: je ontwijkt de hoofdmacht van de bezetter, en duikt weer op om toe te slaan als die macht naar elders is verplaatst. Misschien dat iemand dat ook aan de arme mijnheer Matthijssen kan uitleggen, anders valt de terugkeer van de Taliban in de uitgekamde vallei straks weer zo rauw op zijn dak.

Hoe breekbaar de Westerse positie inmiddels wérkelijk – en niet in de droomwereld van Matthijssen – is, blijkt uit de dood van het Westerse hoofd en diens plaatsvervanger bij koeriersbedrijf DHL. Die blijken te zijn omgebracht door hun eigen Afghaanse lijfwacht. Als  nu ook al lijfwachten zich tegen hun Westerse bazen keren, is het met de kracht van de Westerse ‘aanwezigheid’- bezetting dus – toch wel tamelijk droevig gesteld. Ik kan dat geen slecht nieuws vinden: hoe eerder de Westerse bezetting wordt beëindigd, hoe beter het is.

Berlusconi: tegen en vóór

Italië gaat gebukt onder een regering van rechts en uiterst rechts – maar misschien is ‘gebukt’ niet langer het juiste woord. Veel mensen in het land staan deze week immers op, in protest tegen die regering en het beleid ervan.

Vandaag bijvoorbeeld betoogden honderdduizenden mensen in Rome tegen die regering-Berlusconi. Het NOS-journaal van 22.00 uur vertelde dat die demonstratie al maanden geleden op touw was gezet, als protest tegen de wet waarmee Berlusconi zichzelf voor strafvervolging probeert te vrijwaren. Inmiddels waren daar andere thema’s bijgekomen: eisen voopr beter loon en pensioen, en protest tegen bezuinigingen in het onderwijs. Bovendien betoogden mensen tegen de vreemdelingenhaat die, aangejaagd door een regering waar ook fascisten in zitten, door Italië spoelt.

De oproep voor de demonstratie kwam van de centrumlinkse Democratische Partij (PD); de actie kreeg steun van de Socialisten en andere groepen, waaronder  de natrionale verniging van partisanen uit de Tweede Wereldoorlog, aldus de NRC. Deelname van die laatste is tekenend voor de zorg over herlevend fascisme en groeiend racisme die onder veel Italianen leeft. Uit een NOS-teletekst-bericht: “Centrum-links beschuldigt Berlusconi van flirten met het fascisme. Volgens oppositieleider Veltroni wordt Italië steeds racistischer.” Een petitie tegen bezuinigingen, vreemdelingenhaat en andere aspecten van berlusconi’s beleid kreeg al 4 miljoen handtekeningen.

Progressief protest tegen Berlusconi heeft dus een zeer aanzienlijk draagvlak. Maar tegenover deze kracht staat volgens een opiniepeiling van het dagblad Repubblica een overweldigende steun  voor Berlusconi: 62 procent  sprak daarin steun voor de premier uit. De Volkskrant wijdt een artikel aan pogingen om die steun voor Berlusconi te verklaren, en komt niet heel erg ver. Een rector van een universiteit in Rome wijst erop dat Berlusconi “zich een sterk leider (toont)”. Vooral de presentatie van het beleid is zoveel beter dan van iemand als Veltroni, de centrum-linkse oppositieleider, aldus die rector. Een hoogleraar in de geschiedeniswetenschap ziet de steun vaan Berlusconi vooral als een gebrek aan steun voor links. “Het is geen liefde, maar eerder een reactie op de problemen bij de linkse partijen. Veel Italianen vinden links besluiteloos, dus stemmen ze maar op Berlusconi.” Onzin is het niet, denk ik, maar het is te oppervlakkig.

Links is soms besluiteloos, maar dat heeft te maken met de tegenstrijdigheid waarin vooral centrum-links uitblinkt: progressieve retoriek, gekoppeld aan beleid dat niet zo héél veel afwijkt van dat van rechts. De centrum-linkse oppositie regeerde een jaar geleden nog – en bezuinigde óók, en voerde óók beleid tegen migranten zonder verblijfsvergunning.

Mensen konden kiezen tussen partijen die rechts deden én praatten, en partijen die weliswaar min of meer links praatten maar feitelijk rechts deden. In een strijd tussen een helder en zelfbewust rechts, en een aarzelend, in eigen tegenstrijdigheden verstrikt links dat niet principieel tegenover rechts stond, wint dat zelfbewuste rechts, onder aanvoering van de wel zeer zelfbewuste Berlusconi.

Maar daarmee is niet alles gezegd. Ja, Berlusconi wint een meerderheid in de stembus, en een nog grotere meerderheid in een peiling. maar dit soort steun is passief. De tegenstand tegen Berlusconi is actief, neemt de vorm aan van demonstraties en eerder deze week ook stakingsacties.Een menjing geven in een peiling is één ding. Je zaterdag besteden aan een massabetoging toch nog wel iets anders, iets méér, iets dat zwaarder weegt.

Het kan best waar zijn dat de PD de betoging van afgelopen zaterdag opzette om electorale steun te winnen, zoals de NRC oppert. En het is zeker zo dat het protest van DP-politici als Veltroni iets hypocries heeft, gezien hun verantwoordelijkheid voor een toen al rechts beleid waarop Berlusconi alleen maar harder voortborduurt. Dat het protest echter actieve vormen aanneemt, dat een links dat de stembusslag verloor nu de strijd op straat terugvindt, is echter een goed teken. Italiër  wordt geregeerd door gevaarlijk rechts. Maar grote aantallen mensen in Italië lieten afgelopen zaterdag zien dat de macht van die regering op grenzen stuit.

Crisis, catastrofe en de rol van links

Het is crisistijd, en niet alleen in de VS waar de kredietcrisis vorig jaar aan de dag trad. Dag na dag lezen we van de recessie die komen gaat, er in een aantal landen  zelfs al is. “Angst voor recessie wordt snel groter”, schrijft vandaag de NRC. “Bedrijven voelen effecten kredietcrisis overal”, voegt de krant eraan toe.

Rechts, en vooral ook hun achterban van zakenlieden,  weten niet goed hoe ze er mee om moeten gaan. Ondernemers en hun guru’s zijn duidelijk van slag. Hier hebben we bijvoorbeeld Bernard Wientjes, baas van ondernemersclub VNO-NCW, in het dagblad Trouw: “Deze teruggang in de economie is heel bijzonder. Er zijn geen modellen voor te bedenken en economen staan voor een raadsel. Dat er een recessie aankomt lijkt zeker, maar hoe diep die zal zijn, weet niemand.”

En hier is Alan Greenspan, tot voor enkele jaren president van de Federal Reserve, de Amerikaanse centrale bank. Hij “trof een gebrek aan in het model dat in zijn perceptie de essentiële functionele structuur die definieerde hoe de wereld werkte.” Vertaling: de neoliberale ideologie van markt-boven-alles is ontoereikend – aldus de hogepriester van dat neoliberalisme zelf. Greenspan licht toe dat hij gdacht dat banken zichzelf beter zouden reguleren dan ze in feite deden. Vertaling: al die deregulering was misschien toch niet zo gezond.

Regeringsbeleid, in VS en ook in Nederland  – grootschalige staatssteun voor financiële instellingen, stevige nationalisaties van hypotheekbanken Fannie Mae en Freddy Mac, via verzekeringsgigant AIG tot de Nederlandse tak van Fortis – laat zien datde vrije markt niet alleen zijn gezicht heeft verloren, maar ook buitenspel wordt gezet als dat zo uitkomt. De neoliberale ideologie mag geen sta-in-de-weg zijn als grote bedrijven en de hele structuur van het kapitalistische bedrijfsleven gered moeten worden.

De onttakeling van de vrije markt, zowel in ideologische termen als in de regeringspraktijk, is een voorzet voor links om punten te scoren in het huidige maatschappelijke debat over economie en maatschappij. Het is nu niet meer moeilijk om duidelijk te maken dat het kapitalisme niet alleen een barbaars, maar ook een crisisgevoelig systeem is. En op de woorden van Wientjes dat “economen voor een raadsel” staan, kunnen marxisten met een lange lijst economen komen – te beginnen bij een zekere Karl Marx – die helemaal niet voor een raadsel staan bij de huidige crisis. Marxisten halen hier hun gelijk, en we zouden stom zijn als we dat niet deden.

Toch wringt er iets. Het klinkt soms net iets te makkelijk, te goedkoop. Uitroepen: ‘zie je wel, het kapitalisme creeërt weer eens ellende, dat zeiden we aldoor al’, hoe terecht op zichzelf ook, brengt ons nog geen alternatief. Bovendien kan het linkse gelijk toch nooit een doel op zichzelf zijn? Het ging marxisten toch niet om de kracht van links als doel, maar om de arbeidersklasse, haar strijd voor lotsverbetering, haar bevrijding via haar eigen strijd – en via die klassenstrijd om de bevrijding van de mensheid  als geheel. Links is slechts middel, geen doel.

En als ik van een Lindsey German – socialist, prominent in de Britse vredesbeweging, links burgemeesterskandidaat in Londen –  in de Guardian de uitspraak lees: “het kapitalisme heeft zijn kans gehad en heeft gefaald; nu is de beurt aan het socialisme” , dan denk ik: links en rechts spelen toch geen bowlingwedstrijd, met wisselend allebei een beurt? En waar is de kracht van dat socialisme die de beurt kan nemen dan wel? Het socialisme is momenteel weinig meer dan een – goed! – idee, met her en der handjesvol mensen die zich ervoor inzetten. Iets minder zelfgenoegzaam mag het allemaal wel (gevonden via Marxsite).

De huidige crisis moet niet in de eerste plaats gezien moet worden als een buitenkans voor links, maar als een immense aanval op arbeidersrechten en arbeidersbelangen. Als reflex is de houding  ‘van het is crisis, nu kan links zich scherper profileren en haar kans grijpen’ best logisch. Maar door arbeiders die met ontslag en huisuittzetting te maken hebben, zal de crisis toch niet als buitenkans, maar als catastrofe ervaren worden. Links moet die ervaring tot haar eigen ervaring maken, en van daaruit positie kiezen. De ramp die arbeiders bedreigt is ónze ramp.

Je kunt het vergelijken met het uitbreken van een oorlog. Ja, zoiets maakt energie los bij vredesactivisten die dan met verdubbelde energie de straat op gaan om te protesteren. Maar reageren op een oorlog met ‘ha, nu kunnen we weer eens vredesdemonstraties houden, nu groeit de vredesbeweging weer eens!’- zoiets heeft, als het meer is dan een kortstondige activistische reflex, iets pervers. Oorlog is geen simpele buitenkans voor actievoerders, maar in de eerste plaats een verschrikking, we hadden er liever géén. Zo is het met crisis ook, en dat dient links uit te stralen.

Inmiddels wordt duidelijk dat de crisis inderdaad mensen grootschalig in de narigheid stort. Gisteren meldde de Volkskrant al dat uitzendkrachten in Nederland op grote schaal door bedrijven buiten de poort worden gezet. Dezelfde krant meldt dat de kredietcrisis “een gemiddeld Belgisch gezin 27.400 euro aan vermogen” kost. natuurlijk zit daartussen het aangeslagen vermogen van steenrijke mensen, waarmee ik weinig medelijden heb. Maar de crisis werkt door in het dagelijks leven: een kwart van de mensen geeft aan dat ze hun uitgaven hebben aangepast vanwege de crisis. En de echte recessie moet in de benelux nog doorzetten.

Elders gaat  het al veel grover toe. Zo sloten kortgeleden drie speelgoedfabrieken in China  de deuren, en lieten vele honderden arbeiders achter zonder zelfs maar achterstallige lonen uit te betalen, aldus Reuters op 22 oktober. Inmiddels heeft, zo meldt de China Daily, de Chinese regering toegezegd achterstallig loon – maar geen ontslagvergoeding of zoiets – uit te betalen. het over de kop gaan van de bedrijven kan niet los gezien worden van de problemen van bedrijven in China om te exporteren, nu elders de economie al stagneert. En de Straits Times berichtte gisteren dat minstens 2,7 miljoen fabrieksarbeiders in Zuid-China hun baan dreigen te verliezen vanwege de economische wereldcrisis (laatste drie berichten gevonden via Labourstart).

Dit zijn nog getallen, maar erechter gaan mensen schuil, mensen die in nood dreigen te raken of al zijn geraakt. iets van de nood, de wanhoop, die de kredietcrisis al teweeg heeft gebracht in de VS, is te vinden in een angstaanjagend artikel van Nick Turse op de website van Tom Engelhardt. Daarin beschrijft hij geval na geval van huisuitzetting, geval na geval van wanhoop, vaak met dodelijke afloop. Sommige mensen doden zichzelf, soms na eerst hun gezin te hebben omgebracht. Sommige mensen pakken een geweer en bedreigen de deurwaarders en politie. Soms eindigt dat met overgave van degene die uit huis gezet wordt. Soms schiet de politie de bewoner dood.

En heel soms wordt de bedreigde bewoner te hulp gestaan door anderen, zoals in Boston waar 4 actievoerders van een groep die zich City Life noemt zich vastketenden, terwijl anderen van dezelfde groep erbij stonden en het protest tegen een huisuitzetting met hun aanwezigheid en leuzen ondersteunden. Dáár zien we een sprankje hoop, vonkjes van georganiseerd verzet. Daar zien we iets van de rol die links kan spelen, en van de de verantwoordelijkheid die op ons rust.

Staken in crisistijd: Griekenland en Italië

Oktober 2008 is een maand van ongekende crisis op de internationale aandelenbeurzen en financiële instellingen. Niet alleen bedrijven, zelfs hele landen – Ijsland, en volgens het NOS-journaal nu ook al Hongarije – staan tegenover een bankroet. Commentatoren spreken van de ernstigste financiële crisis sinds 1929, en sommigen vragen zich af of daarop nu ook de diepste economische crisis sinds de jaren dertig volgt.

Maar dezelfde maand laat ook zien dat arbeiders, juist ook in crisistijd, hun vermogen om voor hun rechten op te komen bepaald niet kwijt zijn. Land na land ziet forse stakingen van pakweg een dag, vaak gekoppeld aan demonstraties en andere acties. Twee voorbeelden:

Griekenland: op 21 oktober hielden vakbonden daar een algemene staking van 24 uur. Arbeiders protesteerden die dag op demonstraties tegen het plan waarmee de Griekse regering de banken bijspringt met miljarden. “Niet één euro om de kapitalisten te steunen”, aldus een spandoek. “De regering geeft de banken garanties maar snijdt in mijn pensioen”, aldus een demonstrant. “Wij zijn hier omdat we problemen hebben en de regering ons negeert, maar politici zijn rijk en wij zijn arm”, zegt een ander ( Zie “General Strike in Greece amidst deepening financial crisis”, op WSWS, 23 oktober). het is de negende algemene staking sinds de huidige rechtse regering in 2004 aantrad (zie “Greece: another important general strike – right-wing government in deep crisis”, op In Defence of Marxism, 24 oktober).

Italië: op 17 oktober betoogden een half miljoen mensen in Rome tegen de regering van Berlusconi. In Milaan waren 50.000 mensen de straat op gegaan, evenals in Turijn. Scholieren en docenten waren op veel scholen in staking gegaan tegen het voornemen van de regering om 87.000 decenten te ontslaan. Drie kleine vakbonden hadden tot staking opgeroepen, en daaraan gaven veel personeelsleden bij trein en bus gehoor. De grote vakbondsfederaties riepen helaas niet tot staking op . De stakingsoproep zette eisen voor onder meer betere lonen en pensioenen kracht bij. Studenten en schi\olieren demonstreerden tegen de groei van onzekere vormen van arbeid (“precarious labour”, uitzendwerk en zo), en tegen het racisme dat van regeringswege tegen migranten wordt aangejaagd. (Zie “Mass protests in Italy to stop cuts”, Socialist Worker (UK), 25 oktober). De acties waren fel: in MIlaan botsten studenten met de politie: drie gewonden. In Rome stond de oproerpolitie klaar om studenten te beletten het ministerie van onderwijs binnen te gaan. Ook leders waren felle acties (zie “Mass Strike in Italy against Berlusconi government”, WSWS, 24 oktber, die trouwens spreekt van 300.000 betogers in Rome, niet van een half miljoen).

Juist in het door rechts en uiterst rechts geregeerde Italië zijn deze acties een ware verademing. Net als die staking in Griekenland laten ze zien dat arbeiders niet alles over hun kant laten gaan.

Verdwijning, vernieuwing, uitstapje in Trotskistenland: diversen dus

Even wat aandacht voor wat bescheiden online-nieuwtjes voor de radicale surfer. Een goede internetsite vis stilgelegd; een andere heeft een flink vernieuwde vormgeving.

Eerst de stillegging. Het gaat om de website Cursor, een soort van nieuws-site. Bijna dagelijks waren daar grote anatallen nieuwe links naar artikelen te vinden, aan elkaar gepraat met ironisch, soms sarcastisch, commentaar waaruit de linkse invalshoek van de makers van de website af te lezen was (en is, want de site staat nog steeds online).

De doorgelinkte artikelen zelf kwamen echter niet specifiek uit progressieve hoek. Integendeel, juist Cursor was erg behulpzaam bij het boven water halen van mainstream – maar ook ultraconservatieve, artikelen, met nuttige informatie of met opmerkelijke, schokkende meningen. Zo kwam je terecht bij allerlei spannend spul dat je anders maar al te makkelijk zou missen.

De onderwerpskeuze was breed, maar wel met de VS in het middelpunt. De laatste schandalen in Washington, de verkiezingscampagnes, de ontwikkelingen in de Oorlog Tegen Terrorisme en de diverse fronten ervan – Irak, Iran, Afghanistan – , het viel allemaal via Cursor goed bij te houden. Maar ook over ontwikkelingen in de rest van de wereld – de oorlog in Georgië afgelopen augustus, de revolutieoging tegen de dictatuur in Birma in september 2007 – kregen gepaste aandacht.

Maar de site houydt ermee op, althans voorlopig. Reden: geldgebrek. Hopelijk komt het alsnog in orde, want het stilleggen van Cursor is een verlies voor de progressive internetter/ nieuwsjunk.

Gelukkig zijn er meer linkse nieuwssites die infrmatie uit gevestigde, niet-linkse bronnen, makkelijk toegankelijk maken. Common Dreams is er één. Daarin vind je zes dagen in de week artikelen uit de gevestigde Engelstalige pers. Vooral Amerikaanse en Britse kranten, maar ook Australische, Canadese, Ierse en heel af en toe Zuid-Afrikaanse media, komen aan bod. Dat scheelt het, anders vrijwel ondoenlijke, dagelijks bijhouden van de New York Times, de Washington Post en de Guardian: op deze manier mis je ten minste niet al te veel. Het soort commentaren dat Cursor soms zo amusant maakte, ontbreekt echter, en ook komen de meer obscure bronnen waar Cursor de weg naar wist te vinden, via Common Dreams niet voor het voetlicht. Hoe onmisbaar ook, het voortbestaan van Common Dreams kan het stilleggen van Cursor niet geheel opvangen.

Een andere site die de linkse surfer sinds jaar end ag behulpzaam is, heeft deze week een flinke facelift gekregen. Het gaat om de World Socialist Website (WSWS), verbonden aan een organisatie die zich het Internationale Committee van de Vierde Internationale (ICFI, naar de Engelse naam ervan). Dat behoeft voor niet-ingewijden enige uitleg in de nogal esoterische wereld van de internationale (en internationaal versplinterde ) Trotskistische beweging.

Het zit zo ongeveer als volgt. Ooit, in 1917, had je de Russische revolutie, waarin arbeiders en boeren, aangevoerd door de Bolsjevistische  partij waar Lenin en Trotski leiding aan gaven, zowel het grootgrondbezit, het kapitalisme als de dictatuur van de Tsaar ten val brachten. Ervoor in de plaats kwam de macht van gekozen raden van arbeiders, boeren en soldaten, de zogeheten sovjets.

Maar deze radicale democratie bezweek al snel onder de druk van armoede, buitenlandse interventie en binnenlandse contrarevolutie. Om de kwijnende revolutie overeind te houden zagen de Bolsjevieken zich genoodzaakt om steeds autoritarder op te treden. In plaats van sovjetmacht groeide de macht van een bureaucratisch staats- en partijapparaat. Aan het hoofd daarvan kwam Stalin, in 1917 geen sleutelfiguur maar in de jaren erna naar boven gekomen als bekwaam maar hardhandig bestuurder. In de loop van de jaren twintig consolideerde de bureaucratie onde Stalin’s leiding haar macht en vestigde een dictatuur die revolutionaire taal gebruikte maar de revolutie feitelijk de nek omdraaide.

Lenin probeerde in zijn laatste levensjaren tegengas te geven tegen de opkomende bureaucratie, mwaar was toen al ziek en overleed in 1924. Trotski werd in de jaren twintig aanvoerder van een oppositie binnen de Bolsjevistische Partij tegen de Stalinistische dictatuur. Trotskisme werd de naam van de naar hem genoemde stroming die re revolutionaire traditie van de Oktoberrevolutie voort wilde zetten en opkwam voor de kernwaarden ervan: radicale democratie, internationale solidariteit, beiden te bereiken via een arbeidersrevolutie waarin een revolutionaire partij een wezenlijke rol diende te spelen.

In 1938 – Trotski was inmiddels uit de Sovjetunie verbannen -vormden een aantal revolutionairen, waaronder Trotski zelf, een organisatie van Trotskisten, de Vierde Internationale. Het was een kleine groepering, en dat bleef het. Erger: de stroming raakte keer op keer verdeeld, over de meest uiteenlopende onderwerpen. En – zoals dat gaat bij mensen voor wie principes ertoe doen – dat leidde tot splitsing na splitsing na splitsing.

Zo zijn er inmiddels meerdere groeperingen die zich de Vierde Internationale noemen, en allemaal zeggen zij dat uitgerekend zij de legitieme voortzetting van Trotski’s Vierde Internationale uit 1938 zijn. Andere groeperingen zeggen weliswaar niet die Internationale ter zijn, maar wel om haar weer tot leven te willen roepen. En er is zelfs een heuse Vijfde Internationale. Gelukkig zijn er ook mensen die in de Trotskistische traditie staan maar aan deze cultus niet meedoen. Een voorbeeld  vormt de International Socialist tendency (IST), waarvan de Internationale Socialisten, waarvan ik na bijna 20 jaar lidmaatschap een pijnlijk maar onontkoombaar afscheid heb genomen, deel uitmaken. Daaraan kleven ook wel weer bezwaren – vandaar mede dat afscheid – maar dat is voor een andere keer.

Zelf overweeg ik nog eens om een Zesde  Internationale op te richten, eentje die naast het werk van Marx, Lenin, Engels en Trotski ook het werk van Bob Dylan als geldig erkent. Dat zou wel eens goed kunnen zijn voor de menselijke maat die in het soms wat groteske gekkenhuis van Internationale Splijters en Splinters die de revolutionaire beweging vandaag de dag maar al te vaak is. Aan de andere kant: ik denk alweer aan de mensenmenigte in de prachtige Monty Python-film “The Life of Brian” die allemaal gelijktijdig scandeert: “We Are All Individuals”. Een absurdistische nachtmerrie. Misschien is die Zesde toch geen goed idee.

Maar genoeg hierover! De WSWS – want daar hadden we het over, nietwaar? – is het internetproject van één van die enige echte Vierde Internationale, daar komt het op neer. De organisatie erachter hanteert een nogal kort-door-de-bocht-versie van het boven beschreven Trotskisme. Het komt er op neer dat alle traditionele organisaties van de arbeidersbeweging hebben afgedaan. Sociaaldemocratische en Stalinistische partijen zijn feitelijk organisaties van klassenverraad. Vakbonden – in werkelijkheid tegenstrijdige organen, waarin arbeiders proberen samen voor hun belangen op te komen maar waarin een bureruacratisch apparaat die strijd belemmert, afremt en vaak uitverkoopt – zijn bij het ICFI alléén maar ingekapseld, en daarmee totaal vijandig aan de arbeiders geworden. Revolutionaire groeperingen buiten het ICFI zijn allemaal dolenden, misleiden en/of misleiders, radicale groepen van intellectuelen uit de middenklasse die uiteindelijk de arbeiders in het moeras leiden van ondergeschiktheid aan slappe vakbondsleiders en sociaaldemocraten of erger. Alleen een zelfstandige arbeidersbeweging kan ons redden, en alleen onder leiding van de ICFI kan zoiets werken, alleen de WSWS en gelijkgezinden hebben gelijk. Dat is, kort gezegd, de politieke lijn van de website.

Je zou zeggen: hoe is het mogelijk dat uit zo’n sectarische opstelling een zinnige website kan voortkomen? Want dat is de WSWS: een zinnige website, en een volhouder ook. Vanaf 1998 bestaat de website al, op een moment dat grote delen van links het internet vrijwel negeerden, als ze het al niet boycotten. En het is een website waarnaar vrij breed verwezen wordt, ver buiten links. Vanaf 1999, het jaar dat ik frequent internetbezoeker werd, ben ik dan ook een zeer geregelde bezoeker van de site geworden.

De kracht van de site is niet de gehanteerde nogal steriele versie van Trotskisme zelf. De kracht is wat ze ermee doen: het nieuws analyseren, zes dagen in de week. Ze lezen de gevestigde pers, en dat doen ze goed. Ze lezen tussen de regels door, en ook dat doen ze goed. Ze ontwaren achter de brei van feiten en uitspraken de belangen van de klassen die tegenover elkaar staan, plus ook de conflicten binnen die klassen – en ook dát doen ze goed. De politieke conclusies – dat, simpel gezegd, alleen de ICFT ons kan redden – staan keurig in de slotalinea’s, die je vaak straffeloos kunt negeren. Ze staan uitvoerger in aparte documenten voor de liefhebber uiteengezet. Maar de hoofdmoot van de site is: nieuwsduiding vanuit marxistisch gezichtspunt, maar met rechtstreekse verwijzing naar gevestigde nieuwsbronnen.

Het krediet dat ze daarmee in brede kring hebben opgebouwd, is geheel en al terecht. Mocht dat krediet leiden tot grotere invloed van de organisatie achter de site, dan vind ik dat niet bepaald erg. Vergeleken bij de machthebbers in de huidige wereld  zijn zelfs de sectarische trotskisten van de WSWS veruit te prefereren. Bovendien worden sectariërs vaak minder sectarisch als ze meer in contact komen met het werkelijke leven, en met mensen buiten hun eigen politieke universum.

De WSWS was altijd een zeer sobere site, wat vormgeving betreft. Gewoon een lijst hyperlinks in het hoofdscherm, een menu rechts, en een handvol artikelen waar speciale aandacht op gevestigd werd in de rechterkolom. Ik vond en vind die opzet aangenaam: rustig en overzichtelijk. Bovendien dient een al te flitsende vormgeving maar al te gemakkelijk om gebrekkige inhoud aan het gezicht te onttrekken. Saai en degelijk, daar hou ik van op internet. Ook dat was een pluspunt bij de WSWS. Plaatjes vond je er niet, en pas het laatste jaar zie je er steeds vaker stukjes video, hetgeen in het YouTube-tijdvak vrijwel onvermijdelijk lijkt te zijn geworden.

Maar ook de WSWS blijft niet steken bij gisteren. De vormgeving is vernieuwd, en tot mijn opluchting tegelijk sober gebleven. Tegelijk ademt de site nu ruimte, en begint er een herkenbare indeling van rubrieken te komen. Ik vind het een stap vooruit, en ik blijf de site sowieso bezoeken. Maar het simpele lijstje met linkjes waaruit de site jarenlang bestond zal ik, ouderwets mannetje dat ik nu eenmaal ben, nog wel eens missen.

Obama en McCain: konden ze maar allebei tegelijk verliezen

Het blijft jammer dat Obama en McCain niet allebei tegelijk kunnen verliezen. Dat we McCain liever niet als president van de wereld de VS kunnen hebben, willen veel mensen wel aannemen. Meer oorlog en lagere belastingen: dat betekent niet alleen meer geweld tegen mensen wiens enige misdaad is dat ze wonen in een land met olie eronder. Het betekent ook meer staatsuitgaven en minder staatsinkomsten, dus hogere staatsschulden, scherpere bezuinigingen, of een combinatie ervan.

En je krijgt vaak de indruk dat McCain zijn agressieve impulsen maar met de grootste moeite kan beheersen. Over de fascistoïde taal die tijdens verkiezingsbijeenkomsten van vice-presidentskandidaat Palin af en toe weerklinkt, heb ik het verder nog iet eens. Of de wereld een ambtstermeijn van dit tweetal wel overleeft, is twijfelachtig.

Maar dan Obama! Veel mooie woorden van hoop en verandering, en een uitstraling die van rust en zelfbeheersing – ‘cool’ – getuigt. Maar wat er achter de gloedvolle taal schuilt, wordt duidelijk uit het soort mensen wiens steun hij krijgt. Nu heeft Colin Powell zijn steun voor Obama uitgesproken. Als geheugensteuntje: Powell was de chef van de generale staf van de VS ten tijde van ‘Desert Storm’, de Golfooorlog die de VS in februari en maart 1991 tegen Irak voerde. Zijn strategie tegen het slechtbewapende Iraakse leger dat zich in Koeweit had ingegraven: “Eerst snijden we het af. Dan doden we het.” Zo gezegd, zo gedaan: tapijtbombardementen op de kansloze Irakezen, bulldozers die soldaten levend begroeven, luchtaanvallen op uit Irak wegvluchtende Irakezen op de ene weg die open was. Wat hier gebeurde was een reeks oorlogsmisdaden, en Powell was verantwoordelijk.

Powell was ook de minister van buitenlandse zaken in de eerste ambtstermijn van Bush II, van 2001 tot 2005. Hij droeg de aanvalsoorlog tegen Afghanistan in 2001 en tegen Irak in 2003. Hij voerde de beruchte show in de VN op die moest bewijzen dat Irak massavernietigingwapens had, een staaltje leugens en bedrog. Ja, hij heeft achteraf iets van twijfel geüit en zijn eigen rol betreurd. Maar oorlogsmisdadige politiek maak je niet goed met woorden van spijt, een tribunaal is wel het minimum. Voor zo’n tribunaal hoort Powell, en niet alleen als getuige tegen de andere verantwoordelijken.

Dat Obama zich de steun van Powell laat aanleunen laat zien waar Obama staat: aan de kant van de oorlogspartij in de VS, met een hooguit wat intelligenter aanpak dan die van de houwdegens á la McCain. maar intelligentere oorlogspolitiek is niet beter, hooguit gevaarlijker, dan de domme versie.

Welke van de twee het gaat worden,  is inmiddels nog niet duidelijk. Afgelopen dagen leek de voorsprong van Obama niet meer in tte halen. Nu echter lees ik van een peiling waarin het verschil nog maa drie procentspunten is. Dat is ongeveer de foutmarge van dit soort peilingen, en betekent dat de nog met McCain opgezadeld kunnen worden ook…

Gelukkig ben ik niet de enige die de keus tussen deze twee weigert te maken. Onafhankelijk en progressief kandidaat Ralph Nader heeft in een peiling 3 procent van de stemmen. Nee, daarmee win je geen verkiezingen. Maar een basis voor verder verzet tegen wie dan oo het Witte Huis gaat bewonen kan het wel degelijk zijn.

Racistisch gestook tegen Aboutaleb als toekomstig burgemeester Rotterdam

Daar gaan we weer. Een politicus van Marokkaanse afkomst wordt op een hoge post benoemd. Meteen beginnen de voorspelbare racistische reacties. Het is zaak voor hier scherp en vooral goed gericht op te reageren.

Het gaat natuurlijk om de voordracht van Aboutaleb als toekomstige burgemeester van Rotterdam, door de vertrouwenscommissie van de gemeenteraad van die stad. De man is van de PvdA, die partij heeft in Rotterdam de grootste fractie, en het is in besloten overleg die  partij blijkbaar gelukt om haar kandidaat voorgedragen te krijgen. Daar is niets opmerkelijks of wereldschokkends aan.

LeefbR Rotterdam – het restant van de plaatselijke partij van Pim Fortuyn, en aldaar nog steeds redelijk sterk – was woest. Fractieleider Sorensen van die club had daarvoor meerdere redenen, zo konden we in NOS-journaal en NOVA gisteren zien: de ondemocratische achterkamertjesprocedure waarin de voordracht werd geregeld; het feit dat het een PvdA-politicus was; maar vooral het feit dat Aboutaleb van Marokkaanse afkomst is, en naast zijn Nederlandse paspoort ook nog een Marokkaans paspoort heeft.

Over die ondermocratische procedure eerst even dit. Zou Sorensen er net zo boos over geweest zijn als de vertouwenscommissie in besloten wijsheid een geestverwant had voorgedragen? Een Hilbrand Nawijn, een Matt Herben, of een aanverwant kansarme witte randgroepoudere? Als de vertrouwenscommissie was overgegaan tot de posthume voordracht van wijlen de heer Prof.Dr.Generalissimo Pim Fortuyn, dan had Sorensen de wijsheid van die voordracht huizenhoog geprezen, vermoed ik.

Leefbaar Rotterdam is voor openheid en democratie omdat ze daarvan hopen dat hun mensen er garen bij spinnen. Nu trekken ze aan het kortste eind, nu schreeuwen ze moord en brand, en nu heeft de procedure het gedaan… En als Leefbaar zo principieel tegen deze benoemingsprocedure is, waarom zat Leefbaar-politicus Marco Passtors dan in de vertrouwenscommissie?

Dan het feit dat de PvdA de burgemeester mag leveren. Sorensen hoeft het niet leuk te vinden, maar democratisch gezien is daar duw weinig mis meer. De partij behaalde bij gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam de meeste stemmen en duwde Leefbaar Rotterdam daarmee terug. Het herstel van de macht van de PvdA in Rotterdam leidt nu tot meer bestuurlijke invloed, en tot een PvdA-burgemeester. Wat is, in burgerlijk-democratische termen, het probleem?!

Resteert het echte pijnpunt van Sorensen – en van Marco Passtors, en nu ook alweer van Wilders die er meteen bovenop sprong: Aboutaleb is van Marokkaanse afkomst, en dat is in het gefortuyniseerde Nederland tegenwoordig vrijwel een misdrijf. Sorensen: “Het is niet slim uitgerekend een representant te kiezen van een groep die in heel Nederland en in Rotterdam problemen veroorzaakt.” Dat is dubbel racistisch: Marokkanen worden hier weer eens als groep, met hun allen, tot oorzaak van “problemen” uitgeroepen. Als drie Marokkaanse jochies lastig doen bij een bushalte, dan is dat een bewijs voor ‘het marokkanenprobleem’. Maar als drie Tilburgse jochies, wit, katholiek opgevoed, plat-Tilburgs scheldend, mij een beetje lopen te jennen op straat, dan hoor ik nooit iets over het ‘Tilburgerprobleem’. Daar zie je het racisme, en het is gênant dat zoiets keer op keer moet worden uitgelegd. Een soortgelijke uitleg wordt trouwens, naar aanleiding van het infame ‘Gouda-debat’ enkele weken terug, prima gedaan door Pepijn Brandon op het weblog van de Internationale Socialisten. Wie dat heeft gemist: alsnog even lezen 🙂

Je ziet het racisme ook in het aanwijzen van Aboutalevb als “representant”van de mensen van Marokkaanse afkomt. Een representant vertegenwoordigt anderen. Maar die anderen hebben daar wel een stem in. Hebben Marokkanen Aboutaleb aangewezen, gekozen als hun “representant”? Nee. Dus representeert Aboutaleb alleen zichzelf. Hooguit kun je zeggen dat hij – in 2006 gekozen in de Tweede Kamer – zijn kiezers van destijds ‘representeert’. Maar het idee dat het lidmaatschap van een bepaalde groep hem dus ook aanspreekbaar maakt, medeverantwoordelijk, voor die hele groep. Ik ben homo. ben ik daarmee “representant” van “de homo’s”, zoals bekend een “groep die in heel Nederland problemen veroorzaakt”?

Hoe moet links hier nu haar opstelling kiezen? het begint met het afwijzen, langs boven beschreven lijnen, van de racistische ‘argumenten’ en ondertonen in de aanvallen vanuit rechts op de komende benoeming van Aboutaleb. Zolang anderen langs dit soort procedures benoemd worden, moet hij ook gewoon benoemd worden, zonder hindernissen. Gestook rond dubbele paspoorten – waarmee Wilders en zijn gardisten al weer bezig zijn – valt ook onder het racistische gestook dat tegengas vereist.

Maar tevens moeten we niet in de val trappen van het aanprijzen van Aboutaleb als bestuurder. De man was in Amsterdam als wethouder een hardliner in de strijd tegen uitkeringsfraude, en nam het met rechten en privacy voor mensen in de bijstand niet erg nauw. De man profileert zich maar wat graag met harde uitspraken tegen uitgerekend migranten, van de strekking: aanpassen-of-oprotten. Zelfs Sorensen geeft toe dat hier raakvlakken zitten tussen hem en Aboutaleb, en beklaagt zich alleen dat de laatste het mag zeggen en hij niet (getuige Sorensens uitspraken een onzinnige klacht overigens). Aboutaleb geeft een hard beleid tegen mensen aan de onderkant – van alle kleuren – een sociaal-democratisch en multicultureel gezicht. Dat maakt het doordrukken van zo n beleid misschien iets makkelijker, maar daarmee niet wenselijker.

Links moet het recht van Boutaleb om benoemd te worden en gevrijwwaard te blijven van racistische obstakels snoeihard verdedigen. Maar van het verdedigen van Aboutalebs beleid en ambitie blijven we maar beter verre.

Afghanistan: terechte nederlaag in aantocht

De oorlog die ook Nederland helpt voeren in Afghanistan, valt niet te winnen. De verzetsgrooepen – kortweg steeds aangeduid met ‘Taliban’ maar er is beslist meer – slaan steeds feller toe, winnen terrein, krijgen meer steun. Drie berichten die daarop wijzen.

De NRC meldde gisteren: “Aanvallen in Afghanistan hoger dan ooit”. Daarin lezen we: “Het aantal incidenten in de meest gewelddadige maanden van dit jaar, juli en augustus, lag volgens de gezant 40 pprocemnt hoger dan zes jaar geleden.” Die gezant is Kaie Eide, voor de VN. Het bericht zegt ook nog: “De opstand van islamitische extremisten heeft zich verspreid voorbij de Talibaanbolwerken in het zuiden en het oosten van het land”.

De Christian Science Monitor schreef vandaag: “Sommige Afghanen leven onder de Taliban – en geven er de voorkeur aan”.  Het artikel vertelt van een dorp waar mensen veelvuldig bestolen werden. De politie erbij halen hielp niets, zelfs het aanwijzen waar de dieven woonden haalde niets uit. In arren moede vroegen dopelingen hulp aan de Taliban. Die pakten de dievenbende op, “berechtten en veroordeelden ze, smeerden hun gezichten in met pek, paradeerden ze rond, en dreigden hun handen af te hakken als ze weer tijdens stelen betrap[t zouden worden. De dieven vielen de plaatselijke bevolking nooit meer lastig.”

Ja, dat is een wrede methode, en de reden dat ik er over schijf heeft met waardering ervoor niets te maken. maar het gebeuren laat zien hoe de regering, met haar corrupte overheidsapparaat, steunm verliest en dat de Taliban met hardhandig maar tegelijk doortastend optreden, steun wint. een plaatselijke bewoner: “De politie zijn er alleen maar voor de show. De Taliban zijn de echte macht hier.” Het speelt allemaal in een dorp niet ver van de hoofdstad Kaboel.

Derde bericht, van Aljazeera, ook vandaag, over regeringsfunctionarissen die overlopen naar de Taliban. “Suleiman Ameri waren tot een maand geleden in dienst van de Afghaanse regering als politie die patrouilleerde bij de grens met Iran. Nu volgens  de opdrachten van de Taliban en hun doel is : alle vreemde troepen uit Afghanistan verdrijven.” Reden voor het overlopen van Ameri was het ‘on-Islamitische gedrag’ dat hij zag bij buitenlandse troepen. Alcohol, prostitutie. Hij zag het als zijn Moslim-plicht zich te verzetten, en is nu Taliban-commandant.

Alweer gaat het me niet om sympathie voor zijn precieze beweegredenen. Maar ook dit verslag laat zien dat de steun voor de regering onder Afghanen, zelfs onder het personeel van die regering, zelfs onder de politie, afneemt, en dat de steun voor gewapende verzetsgroepen groeit. Tegen deze trend wordt een overwinning voor VS, NAVO en dus ook Nederland, alsmaar onwaarschijnlijker.

De Westerse staten kunnen de oorlog nauwelijks meer winnen, dat wordt hiermee onderstreept. Maar Westerse machten verdienen het ook helemaal niet om die oorlog te winnen. Waarom niet? Dat legt Jonathan Neale uit, in “Afghanistan: the case against the ‘good war'”, ofwel: Afghanistan: de argumentatie tegen de ‘goede oorlog’. Het staat in het nieuwste nummer van International Socialist Journal. Ik ga het hier niet samenvatten, Neale schrijft uitstekend en weet als weinig anderen waarhij het over heeft. Ik ga het eerst zelf maar eens lezen 😀

Eenzijdig bestand

Met ingang van negen uur morgenochtend neem ik een eenzijdig vakantiebestand in acht. Verbale salvo’s zijn vanaf dit weblog dan ook eventjes niet te verwachten. Intussen ga ik er van uit dat het kapitalisme vrolijk doorgaat met bezwijken aan zijn eigen verrotting. Mocht dat proces over pakweg acht dagen nog niet voltooid zijn en de doodgraver van het systeem zijn werk nog niet hebben afgerond, dan hervat ik vanaf 13 oktober de vijandelijkheden, even eenzijdig als dat ik ze nu even heb opgeschort 😀