Pinguins in opstand – protesten in Letland en Litouwen

16 januari, 2009

De kredietcrisis is inmiddels een economische crisis, en leidt her en der al tot een sociale crisis, een botsing tussen de brede onderkant van de maatschappij en de top die de crisis niet wist te stoppen maar nu wel de mensen met weinig evoor de gevolgen laat opdraaien. De kredietcrisis en de uitwerking ervan, kortom, begint mensen opstandig te maken. We zagen dat al op IJsland. Nu zien we het in twee van de Baltische staten aan de Oostzeekust: Letland en Litouwen.

Eerst Letland. Daar is een forse economische groei van 5 tot 8 procent weggevallen, het IMF komt met een steunpakket maar eist in ruil daar,voor bezuinigingen, bedrijven hebben geen geld beschikbaar om lonen volledig uit te betalen. Politici doen of hun neus bloedt. Een minister nioemt de kredietcrisis “niets speciaals”. De premier raadt mensen aan als pinguins bij elkaar te gaan staan, dan blijven ze goed warm.

De mensen gáán ook bij elkaar staan – om te demonstreren. Tienduizend betogers, afgelopen dinsdag. “De Pinguins komen in opstand”, stond op borden te lezen. Aan het eind van de betoging braken er hevige rellen uit. Daar deden pakweg 200 mensen aan mee, volgens het artikel uit de NRC waar ik de informatie over Letland aan ontleen.

De demonstratie is de grootste sinds het land in 1991 onafhankelijk werd. Belangrijk: Letten en en Russen doen allebei mee aan het protest. En dat doet ertoe omdat Lets nationalisme zich nogal tegen de Russische minderheid keert, en delen van die Russische minderheid daar eigen Russisch nationalisme tegenover stellen.Tegenover de dreigende verarming lukt het gelukkig om zich niet tegen elkaar uit te laten spelen.

Vandaag blijkt dat Letland niet de enige staat aan de Oostzeekust is waar mensen het zat zijn. Litouwen maakt soortgelijke toestanden mee,met dezelfde achtergronden, zo lees ik op Nieuws.nl. Economische bloei, goeddeels uit leningen betaald, is omgeslagen in crisis. Bezuinigingen en belastingevrhoging, banen bij de overheid die verdwijnen – en nu dus veel boze mensen. het aantal demonstranten bij het parlementsgebouw bedroeg 7000, en ook daar mondde het protest uit in rellen waar een paar honderd mensen aan deel namen, met sneeuwballen richting parlementsgebouw en eieren richting minister. Er zou van te voren via een website zijn gewed op het uitbreken van ongeregeldheden…

Hoe de precieze details ook zijn, beide landen laten zien hoe diep de crisis erin kan hakken. En in beide landen laten mensen zien wat het begin van het antwoord, van het terechte antwoord, is: protest, luidruchtig, stevig protest.