Links en de demonstratie tegen Israëlische aanvallen op Gaza van aanstaande zaterdag

Het nieuwe jaar komt meteen stevig op gang: komende zaterdag staan hopelijk duizenden mensen op het Museumplein in Amsterdam om te gaan demonstreren tegen de voortdurende Israelische aanvallen op de Gazastrook. De betoging zal laten zien hoe sterk het verzet tegen de israelische onderdrukkingspolitiek momenteel is. Tegelijk zal de actie iets duidelijk maken over de kracht  en prioriteitenvan de diverse delen van de linkse beweging in Nederland. Ook nu vallen daar al wel dingen over te zeggen.

De demonstratie heeft het in zich om groot te worden. Dat potentieel werd gisteren duidelijk, toen in Den Haag vele honderden – een paar honderd, volgens de NRC, 2000, volgens de organisatoren – mensen demonstreerden. Dat was niet de eerste protestactie trouwens: al op zondag waren 200 mensen naar de Dam gegaan om zich te laten horen. Het zijn tekenen dat de woede leeft, en dat alert optreden van organisaties om deze woede in actie om te zetten, perspectief biedt.

Hoe zit het met die alertheid bij links rond het thema-Palestina? Hoe reageren de diverse relevante organisaties? We zien een wisselend beeld: van snelle inzet tot een afwachtende of zelfs afzijdige houding.

Tor de eerste categorie behoort het Nederlands Palestina Komitee (NPK) Dat riep al afgelopen zondag op tot de actie op de Dam, dat steunde de actie in Den Haag gisteren, en dat roept nu ook op tot de demonstratie in Amsterdam aanstaande zaterdag. Helemaal vooraan staan hier ook de Internationale Socialisten(IS) die vanaf dinsdag al deze demonstratie wereldkundig maakten, toen tijd en plek nog niet vast stonden. Daarmee is wezenlijke tijdwinst geboekt in het bekend worden van de actie, hetgeen juist in vakantietijd van grote waarde is. Het is in tijden van uitbrekende oorlogen dat deze organisatie vaker een glansrol speelt in het op gang brengen van protesten. Dat was  zo in de aanloop van de Irak-oorlog in 2002-2003, en  tijdens de Libanon-oorlog in 2006 (toen ik nog lid was van deze organisatie), en nu dus weer.

Zo alert als NPK en IS reageren, zo afwachtend en terughoudend zijn het anarchistische en autonome deel van radicaal-links, aan hun websites te oordelen althans. Ja, een zinnig achtergrondstuk op RavageDigitaal, dat ook het nieuws over Gaza wel volgt. Maar niets bij GlobalInfo, niets bij de Anarchistische Groep Amsterdam, niets bij EuroDusnie, niets bij De Vrije. Men bevindt zich nog voornalmelijk in het, inderdaad nog steeds belangrijke, opstandige Griekenland.

Ik vind het merkwaardig en jammer. Merkwaardig, omdat een aanval zoals Israël die pleegt, een oorlogsdaad, toch eigenlijk de ultieme autoritaire machtsuitoefening is waar anti-autoritair links fel tegen tekeer zou dienen te gaan. Waarom nu niet? Is het omdat de slachtoffers zich in hun verzet niet door anti-autoritaire linkse ideeën laten inspireren, maar door een mengsel van nationalisme en Islam? Maar hoort links niet stelling te nemen tegen onderdrukking, óngeacht de opvattingen van de slachtoffers ervan? En mist een links dat dit nalaat daarmee ook niet de kans om haar eigen geluid te laten horen, zich relevant te maken in het verzet? Ik vind de libertaire afzijdigheid in de solidariteit rond Gaza een gemis, en ik hoop toch wat mensen met rood-zwarte vlaggen te zien komende zaterdag. Liefst met iets subtielere leuzen dan ‘vuur en vlammen voor elke staat’… 😉

Er is hier trouwens vergeleken met de solidariteit met de opstand in Griekenland, van een opvallende rolversisseling plaats tussen marxistisch links, met name de IS, en anarchistisch links. In december waren anarchisten gangnaker van die solidariteit, tot hun grote eer zoals destijd beklemtoonde. De IS was daar vrijwel afwezig en kwam als organisatie niet verder dan het vertalen van twee stukken van iemand van hun zusterorganisatie. Nu is het  andersom. Waarom kan er geen links zijn dat én solidair is tegenover een grove aanvalsoorlog van Israël en/of de IS, én solidair is als jongeren rechtstreeks tegen kapitalisme en de staat in opstand komen? Anti-imperialisme (en het neefje ervan, anti-Zionisme) hoort bij revolutionair socialisme. Waarom laten veel anarchisten het anti-imperialisme schieten als het erop aankomt – en waarom schuift de IS te vaak het openlijke revolutionaire socialisme naar de achtergrond als het er toe doet?

Natuurlijk zijn er grotere krachten dan marxistisch en anarchistisch links. Voor de aantallen demonstranten zijn die van het grootste belang. Ik denk aan parlementair links, aan GroenLinks dus en aan de SP. Over GroenLinks ben ik kort: niets op haar website over Gaza, niets over de demonstratie. Het nieuwste bericht op de website is van 23 december, zie ik. Men houdt dus reces. De Zionistische staat niet, maar dat is blijkbaar geen reden voor GroenLinks om uit winterslaap te komen. Jammer voor de slachtoffers.

Dan de SP. Daar zien we een wisselvallig beeld. De website had vrijwel direct een oproep: “De SP veroordeelt het buitensp9rige en gewelddadige ptreden van Israël via luchtaanvallen, en roept het kabinet op dit ook te doen.” Weliswaar gaat de SP enigszins mee met de gangbare opinie door de  aanvallen ‘dispoportioneel’ te noemen (alsof een ‘proportionlene’ aanval wel had gemogen, alsof de acties van Hamas op zich wel een hard antwoord van Israël vragen, alsof Israël slechts reageert in plaats van zelf  de aanval te kíezen). Maar het zwaartepunt van de SP-houding ligt waar die hoort: bij afwijzing van Israëls aanvallen.

Een oproep voor de demonstratie van anastaande zaterdag ontbreekt echter helaas. Toch vind je binnen de SP ook radicalere geluiden en een  strijdbare  houding. Zo zag ik onder een oproep op Indymedia om morgen actie te gaan voeren in Rotterdam de plaatselijke SP-afdeling (en zelfs de plaatselijke PvdA-afdeling! De wonderen zijn de wereld nog niet uit). En er is het weblog van Anja Meulenbelt, Eerste kamerlid van de SP. Dat is, juist in tijden als deze, onmisbaar. het stata vol met berichten over de aanvallen en verwijzingen naar relevante artikelen in de Israëlische pers. En ja, zij plaatste wèl een oproep voor de demonstratie van zaterdag.

Waarom de SP als zodanig de demonstratie niet steunt is een goede vraag. Deel van het antwoord vinden we op het weblog van Harry van Bommel, Tweede Kamerlid voor de SP en in het uitzetten van de koers van die partij vermoedelijk belangrijker dan Anja Meulenbelt. En Harry van Bommel schrijft het volgende: “Na vele raketten  vanuit de Gazastrook op Israël is Israël vandaag het tegenoffensief begonnen met grootschalige bombardementen op doelen in Gaza. Inmiddels zijn er aan Palestijnse zijde ruim 200 doden. In Israël is er als gevolg van de aanvallen één dode. De raketaanvallen  van hamas moeten ondubbelzinnig worden veroordeeld. De aanvallen van Israël eveneens.” Dat Hamas maandenlang een bestand had met Israël, dat tijdens dat bestand de raketaanvallen vrijwel tot nul daalden, dat Israël intussen doorging met haar blokkade van Gaza, dat Israël met een provocerende aanval begin november het bestand aan haar laars lapte, en dat Hamas met haar latere raketaanvallen dus reagéérde op _israelisch geweld – dat heeft van Bommel uit beeld laten verdwijnen. Paul Woodward legt op de website War in Context uit hoe de aanloop tot de aanvallen plaatsvond, en daar zie je zowel de effectiviteit van het bestand als de Israëlische provocaties die het bestand saboteerden. Feitelijk stelt Harry van Bommel aanvaller en verdediger, dader en slachtoffer, onderdrukker en onderdrukte, op één lijn. Met zo’n houding steun je inderdaad geen oproep voor een solidariteitsdemonstratie tegen Israël’s aanvallen. Met zo’n houding laat je feitelijk de Palestijnen barsten. Hopelijk trekken veel leden van de SP zich van dit standpunt, en van het uitblijven van een demonstratie-oproep vanuit hun partij, weinig aan en komen ze gewoon naar het Museumplein zaterdag.