Prettige actie tegen PVV

Pakweg hobnderdvijftig mensen waren aanwezig bij de manifestatie die vandaag in Den Haag plaatsvond, onder het motto: “Wij willen geen uitsluiting”. De initiatiefnemers, dan onder dit motto de actie hadden opgezet, wilden daarmee protesteren tegen zowel de opvattingen van Wilders, als tegen het gebrek aan tegengas dat dit discriminerende geluid vanuit de rest van de politiek ondervindt. Over tekortkomingen in de oproep – veel te positief over het idee dat de gevestigde politiek een bondgenoot kan zijn tegen de PVV – heb ik het eerder gehad. Ondanks dit punt vond ik deelname waardevol. En ik heb bepaald geen spijt.

De manifestatie kende muziek:  twee zangeressen met gitaar deden allebei korte optredens. De manifestatie kende dichters: vier jonge mensen droegen, soms iondringend en vaak meeslepend ritmisch, poëzie voor waarin ze Wilders, zijn haatzaaierij en zo meer op de hak namen. De manifestatie kende ook sprekers. Rene Danen, van Nederland Bekent Kleur, wees op het gevaar dat in de uitsluiting die Wilders predikt besloten ligt, Mohammed Rabbae, vroeger fractieleider van GroenLinks deed dat ook, sprak bovendien schande van het opportunisme dat zoveel politici in hun meegaangheid met Wilders typeert. Hij zei ook dat hij vond dat we eendrachtig achter de paar CDA-dissidenten moesten gaan staan, vanwege hun principiële opvattingen – een houding die een onterecht vertrouwen in zelfs maar een deel van de gevestigde politici en hun ruggengraat ten toon zouden spreiden, en die ik daarom niet deel. Zijn oproep om eventueel over te gaan tot burgerlijke ongehoorzaamheid tegen een regering die openlijk en onwettig discrimineert, beviel me een heel stuk beter.

Max van Lingen, van de Internationale Socialisten (IS), sprak ook. Hij wees op de griezelige figuren waar Wilders steun van krijgt – waaronder een creep die heeft opgeroepen tot de dood van elke moslim en elke linkse persoon. Hij weest ook op de waarde van de actie zelf, als voorzet voor meer. En hij kritiseerde de nalatigheid, en soms meegaandheid, van de rest van de politiek tegenover Wilders. Van de drie toespraken beviel deze laatste me het beste.

Maar de hele vertoning zou niets waard geweest zijn zonder de aanwezigen. Weliswaar veroordeelde de opzet van de actie – een statische manifestatie, geen dynamische optocht of zo – ons nogal tot passiviteit. Op zo’n evenement ben je meer toeschouwer dan deelnemer. Maar in het warme nazomerzonnetje was dat in dit geval een stuk aangenamer dan doorgaans het geval is.

De aanwezigen vormden een hoopvolle aanwijzing voor wat er mogelijk is in komende protesten. Ja, er waren verschillende linkse groepen aanwezig die je op zulke acties ook verwacht. De IS was er met mensen die enkele borden – “Zeg NEE tegen de PVV” – meevoerden, en De Socialist verkochten. Doorbraak was er, en deelde hun krant uit, met aanzienlijk succes. Ik zag iemand met de Rode Morgen. Ik zag een spandoek van een Filippijnse organisaties met een oproep voor solidariteit met mensen zonder verblijfspapieren. Iemand deelde een flyer van De Vrije Communist – een klein religieus-anarchistisch initiatief – uit. Ik zag allerhande mensen uit de linkse en anarchistische bewegingen, en dat was vaak plezierig bijkletsen. Zelf verspreidde ik flyers met de actie-oproep tegen bezuinigingen vanuit het samenwerkingsverband Rekening Retour. Ik zag geen zichtbare SP-ers trouwens. Kennelijk is uitsluiting en discriminatie toch niet echt een speerpunt van het bezwaar dat deze partij tegen Wilders heeft. Ik hoop dat mijn ongelijk op dit punt snel bewezen wordt – in de praktijk. Ergens op rekenen doe ik wat dat betreft niet.

De linkse usual suspects hadden niet de overhand, en dat vond ik heel gezond. Een ruime meerderheid van de aanwezigen – een meerderheid van Nederlandse afkomst, naar mijn indruk, maar een aanzienlijke minderheid migrant – zag er helemaal niet uit alsof ze iets met de linkse actiewereld hadden. Het waren qua kledij en dergelijke, mensen die redelijk doorsnee waren, niet radicaal links maar doodgewoon bezord over de opkomst van de PVV en datgene waar die club voor staat.

Nee, honderdvijftig is geen groot aantal, maar het is tegen deze achtergrond helemaal niet slecht. En als het lukt in betrekkelijk korte tijd – een oproep via Facebook, afgelopen dinsdag een oproep op Indymedia, donderdag was het bij Doorbraak te vinden, en ook bij de IS – toch flink wat mensen van buiten de klassieke actienetwerken op de been te brengen, dan is er bij ruimere voorbereidingstijd en groter organisatorisch draagvlak aanzienlijk méér mogelijk. Dat – gecombineerd met een politieke scherpte die nadrukkelijker breekt met ieder idee dat de gevestigde politiek onze bondgenoot kan zijn in deze strijd – is hard nodig, maar volgens mij dus ook werkelijk mogelijk. Dat was zichtbaar op deze actie. En dat maakte deze zaterdagmiddag tot een min of meer zonnige, niet alleen in weerkundig opzicht.