“Griekenland is overal”: impressies van solidariteitsdemonstratie Amsterdam

De solidariteitsdemonstratie met de opstand in Griekenland, afgelopen donderdagavond, bracht rond de 200 mensen op de been en is wat mij betreft tamelijk succesvol verlopen.

Bij het begin van de actie…

Geld voor de bankiers, kogels voor de jeugd...

Smeris, zwijnen, moordenaars...

Zet je TV uit - bewustzijn wordt op straat gebouwd...

Het was een lange wandeling: van het verzamelpunt op het Spui, zogzaggend door de binnenstad naar het Griekse verkeersvureau, en vervolgens naar het hoofdbureau van politie, om te eindigen bij kraakcafé en actiebolwerk Vrankrijk.

Maar voor we gingen lopen werd er eerst verzameld, waarna spandoeken werden ontvouwd en een tweetal toespraken werden gehouden: één door een Griekse jongeman, die uiteenzette waar de strijd in Griekenland zich tegen richtte, en opriep tot solidariteit; en één door een Nederlandse activiste, die een vertaling van een deel van een vlammende verklaring voorlas van arbeiders die een gemeentehuis in Aghos Dimitros bezetten: “Wij zijn in burgeroorlog met de fascisten, de bankiers, de staat en de media die een gehoorzame maatschappij willen” (ik vertaal nu even zelf van de Engelstalige tekst die op Libcom.org te lezen staat). Biede toespraken werden op diverse plekken onderweg herhaald, onder meer bij het Griekse verkeersbureau.

De demonstratie was levendig, al zakte het scheeuwen van leuzen op een gegeven momentt een beetje weg, waarschijnlijk vanwege de vrij lange route, ook over wat stillere straten. Een enkel rotje deed de in tweevoud opgedraafde politie-te-paard eventjes schrikken. Maar de actievoerders brachten hun – en mijn 😉 – strijdlust overwegend op vreedzame wijze tot uiting.

Daar droeg de massieve politiemacht overigens niet bepaald toe bij. Eerst twee politiebusjes, later zelfs vier, deels met ME-ers in oorlogstenu gevuld. Twee agenten te paard. Een handvol platpettige dienders – met knuppels zeer zichtbaar. en een onopvallend-opvallend groepje agenten in burger dan bot grijnzend dan wel met verveelde koppen meeliep; ik vermoed een arrestatieteam.

Nadat bij het politiebureau een Griekse man de namen en omstandigheden had voorgelezen van door politie in Griekenland omgebrachte mensen – actievoerders, maar ook migranten en wilekeurige, van een klein vergrijp verdachte, mensen – ging de tocht verder. Op de Rozengracht wilde de politie dat we de stoep op gingen; een agent te paard ging in de demonstratie rondhobbelen, tot ergernis van demonstranten. De politiebusjes reden u pal naast ons, het leek erop of ze ons in wilden sluiten en iets van een confrontatie wilden uitlokken.

De kopgroep van de demonstratie – een hecht opererende groep anarchisten, voorzien van spandoek – reageerde briljant: we doken snel een zijstraat in, de groep zorgde ervoor dat iedereen snel meekwam – en de politiebusjes konden niet meer naast ons rijden. Vier busjes achter een optocht in een smal straatje achter ons aan zijn nauwelijk indrukwekkend, en veel minder bedreigend dan vier busjes vervaarlijk vlak náást een demonstratie op een brede weg. Ik vond dat deze groep anarchisten hier leiding gaf, op een effectieve, overtuigende en doortastende manier. Ze gaven er blijk van dat ze zich verantwoordelijk voelden voor de goede afloop van de héle demonstratie, en opereerden als de daar noodzakelijke voorhoede die ze in woorden weigeren te zijn maar in daden soms des te meer.

Na deze prachtige beweging werden de leuzen weer feller en de sfeer leefde op. In uitstekende stemming kwamen we na uitvoerig gezigzag bij Vrankrijk aan, vanwaar ik samen met een kameraad vrij snel richting station ging, om weer naar huis te gaan.

Hoe wwas de samenstelling van de demonstratie, en wat voor geluiden leverden de verzamelde kelen op? Ik zou zeggen: pakweg de helft Griekse jongeren. Zij zorgden ervoor dat we  niet vergaten wat de aanleiding was: “Alexis in Greece – killed bij the police”. verder riepen ze veel prachtige klinkende Griekse leuzen, waaronder “Smeris, varkens, moordenaars” in het Grieks. Dat weeerklonk ook herhaaldelijk in het Engels: “Cops, pigs, murderers”.

De rest van de demonstratie bestond naar mijn idee, voor een fors deel uit mensen van de autonome/ anarchistische beweging in Nederland. Die legt eer in met demonstraties als deze, en in het bewegen op straat in situaties die makkelijk op rellen kunnen uitdraaien, zijn veel van deze mensen briljant. Weet je bijvoorbeeld wat je moet doen om een agent-te-paard snel te doen vertrekken? Groepsgewijs op en neer gaan sprringen! Binnen de kortste keer hobbelde het arme dier weg, met berijder en al.

Maar de anarchistische insteek van veel demonstranten was ook een grote beperking. Een aantal leuzen als “No Justice, No Peace, Fuck the Police” en “No nations, No Border, Fuck Law and Order” zijn logisch en juist , gezien de moorddadige aanleiding van zowel het protest in Griekenland als de solidariteit hier. Maar “Vuur en Vlammen voor Elke Staat” en “Leve de Anarchie” lijken mij niet de leuzen die het meest geschikt zijn om grotere groepen  van ook niet-anarchisten aan te moedigen mee te doen.

Sowieso was het anti-politiegeluid wel erg overheersend. En het voelt wat onwezenlijk om tegenover agenten in Amsterdam “Cops, pigs, murderers” te roepen. in de kern is het wáár: de politie is er om de orde – die van hogerhand – te handhaven, tot de dood – ónze dood – erop volgt. Dat in Nederland het aantal dodelijke slachtoffers van politiegeweld heel klein is, komt niet omdat de politie principieel anders is dan in Griekenland, maar omdat er in Nederland minder verzet is dat hardhandig neergeslagen ‘moet’ worden. Punt is alleen dat je een leus waarmee je de politie standaard als moordenaars wegzet aan mensen buiten het radicaal-linkse wereldje vrij moeilijk uitgelegd krijgt, en dat daarmee uitbreideing van het protest niet echt wordt gediend.

Belangrijker is wellicht wat ontbrak. De revolte in Griekenland gaat niet alleen tegen de politie. Minstens zo belangrijk is de armoede en uitzichtsloosheid van veel jonge arbeiders, met of zonder werk, en van veel scholieren en studenten die een grimmige toekomst wacht. Deze sociale drijfveren werden nadrukkelijk wél benoemd in de toespraak van de Griekse man aan het begin en later. maar ik had de indruk dat voor veel van de Nederlandse actievoerders het anti-politiesentiment boven zo ongeveer alles ging, en dat vind ik een versmalling van thema die niet helemaal gezond is. Overigens valt me dat met demonstraties die vanuit de anarchistische/ autonome kringen georganiseerd wordt, meer op als ik zo terugkijk. Een antiracisme-demonstratie in juni van dit jaar leed aan een soortgelijke zwakte. Ik moet trouwens zeggen dat de uitstraling vanavond wel opener was, wellicht omdat er voor gekozen was om niet continu de muzikale Top Tien uit  plaatselijke kraakpanden en infocentra vanaf een geluidswagen af te spelen… Zo bleef er ook meer ruimte voor leuzen, waaronder fraaie exemplaren: “Griekenland is overal, breng de politiestaat ten val” bijvoorbeeld. Ja, ik weet het, wéér die politie…

Al met al ging het om een redelijke, maar toch ook redelijk eenzijdig-anarchistisch georiénteerde, demonstratie. Dat brengt weer eens de vervelende vraag naar voren: waar was de rest van radicaal links? Antwoord: vrijwel nergens. Ik heb géén georganiseerde zichtbaarheid bespeurd van welke uiterst-linkse groepering dan ook. Geen trotskistische groepen, geen stalinistische, maoistische groepen, níéts. Ik zag één iemand met een plank waar een gebroklen geweer plus de tekst “ontwapen” op stond. Daarmee is de radicaal-pacifistische eer gered, zullen we maar denken. Ik zag één iemand die ik van vroeger kende en destijds actief was in de SAP, toen die letters nog voor Socialistiese Arbeiders Partij stonden; of hij daar nog bijhiort weet ik niet. En ik ontmoette drie Internationale Socialisten, en dat deed me deugd. Maar dat is nog niet hetzelfde als een zichtbare georganiseerde inbreng van de Internationale Socialisten. En juist zo’n inbreng had tegenwicht kunnen bieden aan de boven geschetste, in het aanwezige anarchisme wortelende eenzijdigheid, andere typen van leuzen aan te heffen, en voor een meer naar buiten gerichte sfeer – met van buitenaf beter leesbare teksten op borden en spandoeken bijvoorbeeld – te helpen zorgen.

Natuurlijk, iedere organisatie heeft het volste recht om haar eigen keuzes te maken en weg te blijven. Maar het is mijn recht om die keuzes dom en contraproductief te vinden – waarvan acte. En waar anarchisten wel mobiliseren, en de rest van links de actie vrijwel boycot, moet de rest van links dan ook niet klagen over anarchistische hegemonie op dit soort acties. Ik heb zoiets eerder gezegd, en juist nu in Griekenland zich een revolutie aan het ontvouwen is, steekt dit des te meer. En als niet-anarchistisch linkse groepen nu hun eigen solidariteitswerk met  de opstand in Griekenland van de grond trokken, met een beter perspectief op bredere deelname, dan was het nog iets anders (al vind ik samen werken aan solidariteit doorgaans beter dan elke club voor zich). Maar ook daarvan merk ik tot nu toe weinig.

Goed, ik heb genoeg gemopperd. Ik ben blij dat ik gegaan ben – en ik ben nog blijer berichten te horen van internationale solidariteit elders – in New York bijvoorbeeld, waar studenten een deel van een universiteitsgebouw bezet hebben, deels uit steun voor de rebellen in Griekenland…

Demonstrant na afloop…

Dáár gaat het om...

Foto’s zijn van eigen makelij