Protesten tegen werkloosheid in Tunesië

In Tunesië woedt al twaalf dagen lang een felle opstand tegen werkloosheid. De regering beantwoordt het protest met, soms dodelijke, onderdrukking. Maar het verzet houdt aan en protest tegen repressie wordt nu ook een steeds duidelijker aspect ervan. Het autoritaire bewind van Bin Ali zit in de problemen, voor de arme bevolking gloort er iets van hoop.

Het begon allemaal toen een  man “zichzelf in brand stak uit protest nadat politie het fruit en de groenten die hij vanaf ene krama verkocht in brand stak”, zo gaf Aljazeera weer wat getuigen vertelden. De daad werd gezien als desperaat protest tegen hoge werkloosheid. Prompt protesteerden dan ook enkele honderden jonge mensen, winkelruiten en autoramen moesten het ontgelden vanwege hun woede, de politie vuurde traangas af. Dat was op zaterdag 18 december. Volgens getuigen ging het protest de dag erop nog door. Een en ander gebeurde in de stad Sidi Bouzid.

Op 25 december viel er een dode. De politie schoot op demonstranten in Menzel Bouyane, volgens autoriteiten nadat die gebouwen en politieauto’s  in de fik staken. Een vakbonds man maakte, naast de door de politie doodgeschoten man, ook melding van 10 gewonden. Op 27 december was de hoofdstad Tunis zelf het toneel van protest. Rond duizend mensen demonstreerden, en voerden een spandoek mee: “verdeel de welstand van het land”. Dat meldde Nieuws.nl. De BBC voegt eraan toe dat er intussen ook een man zichzelf had geëlectrocuteerd als protest tegen werkloosheid. Ook citeert deze omroep Sami Tahr, aanvoerder van de vakbond docenten aan middelbare scholen. “We zijn hier vandaag bijeengekomen in solidariteit met de bevolking van Sidi Bouzid en om de nagedachtenis te groeten van de martelaren van onderdrukking die slechts hun recht op werk zochten, zo lichtte hij toe. Wat begonnen was als werklozenprotest in enkele provinciesteden, was intussen aan het yuitgroeien tot een landelijk protest tegen zowel repressie als werkloosheid.

Die strijd gaat voort. Op 28 december drukte de politie een protestmanifestatie georganiseerd door vakbonden in de stad Gafsa ded kop in. Tegelijk demonstreerden 300 advocaten. Een blogger in Tunesië schreef dat mensen nbiet alleen maar veranderingen in beleid eisten. “Ze vroegen de president zelfs om te vertrekken.” In Tunesië, waar de president al heel lang aan de macht is en waar oppositie zeer weinig speelruimte krijgt, is zoiets bepaald opmerkelijk. De staat demonstreerde haar houding nog eens door de verschijning van twee oppositiebladen te beletten. Aljazeera , waaraan ik deze gegevens over 28 december ontleen, citeert ook een commentator die erop wijst dat het gebrek aan reactie op de repressie toch wel in schrikll contrast staat tot de Westerse reactie op vergelijkbare onderdrukking in bijvoorbeeld Iran en Rusland. Inderdaad. Hypocrisie is dan ook de achternaam van dat vrije Westen wiens voornaam ‘mensenrechten’ is.

Vandaag berichttte Aljazeera niet alleen dat een man aan zijn op 24 december door politiegeweld opgelopen verwondingen was overleden. Tevens meldde de website van deze zender protesten in Monastir, in Sbikha en Chebba. In al die plaatsen onderdrukte veiligheidstroepen het protest, soms met grof geweld. Advocaten kregen klappen van politie toen ze her en der protesteerden tegen de arrestatie van collega’s. Intussen is de president begonnen met het slaan van functionarissen, onder meer van de gouverneur van de provincie waarin de protesten waren begonnen. De staat voelt zich klaarblijkelijk toch enigszins bedreigd door de volkswoede.

Wat zit er achter het protest? Een artikel in Al Ahram maakt redelijk wat duidelijk. Zo Tunesië een hoge werkloosheid, en die is nogal ongelijk verdeeld over het land: “90 procent van (investerings)projecten gaat naar  kustgebieden, en 10 procent naar het binnenland”, zo zegt een oppositieleider volgens dit blad. Het zwaartepunt van de economie ligt in het noorden van het land, waar vooral ook veel verdiend wordt aan toerisme. De andere belangrijke bedrijfstak is de textiel. Die zorgen voor werkgelegenheid, maar in het zuiden van het land merken mensen daar veel minder van. Vermoedelijk is daarom is juist dáár, en niet in bijvoorbeeld Tunis, de vlam het eerst in de pan geslagen.

Het gaat ook om een specifieke vorm van werkloosheid, namelijk om werkloosheid onder hoogopgeleiden. Aljazeera vertelt dat er jaarlijks 80.000 mensen afstuderen. Die zoeken niet zozeer een  baan in de textielfabrieken of in de hotels. “In de stad Sidi Bouzid, waar de protesten begonnen, is 25 procent van de mannelijke afgestudeerden werkloos, net als 44 procent van de vrouwelijke afgestudeerden.” Hoogopgeleide mensen die geen behoorlijke baan kunnen vinden in een land waarvan de economie op zichzelf flink groeit, vorig jaar met 3,8 procent. Daarin ligt een explosieve sociale tegenstelling die nu tot ontploffen komt.

Of het werkelijk een revolutionaire volksopstand wordt waarmee de massa van de bevolking zich van een onderdrukkend bewind gaat ontdoen dat hen geen fatsoenlijke toekomst biedt? In ieder geval is het meer, véél meer, dan enkel een paar losse rellen en protesten. En dat is al bemoedigend.

9 Responses to Protesten tegen werkloosheid in Tunesië

  1. Tod schreef:

    Als de meeste werklozen hoger opgeleiden zijn kan er geen sprake zijn van een volksopstand van werklozen, maar van een academische rebellie van nuttelozen.

    Als die hoger opgeleiden te lui zijn om te werken en zich te goed voelen om in een febriak te werken, dan verdienen deze hoger opgeleiden geen steun.

  2. […] Protesten tegen werkloosheid in Tunesië « Rooieravotr Of het werkelijk een revolutionaire volksopstand wordt waarmee de massa van de bevolking zich van […]

  3. Willem Slaapmaat schreef:

    ik zie Tod`s opmerking als een kanttekening of nuancering of aanscherping waar wel wat in kan zitten.
    De situatie in Tunesie ken ik niet, maar in veel landen leidt hoge werkloosheid onder academici tot verdringing van lager opgeleiden uit banen. Dus dan is het geen kwestie van dat de hoog opgeleiden zich te goed voelen (wat heus wel zo kan zijn) , maar meer een probleem van verdringing van de arbeidsmarkt van laag opgeleiden. De man met de groentekar op straat waar de protesten rond begonnen was (misschien? ik krijg het niet duidelijk uit bovenstaande berichtgeving) zo`n hoog opgeleide die met groenteverkoop overleefde. Niet echt dat hij zich dus te goed voelde – wel dat hij misschien extra woede voelde over een niet gekregen kans op hoger geschoold werk. En dan gvd ook nog geen eens een vergunning om groente te verkopen , wat is dit voor K land, zoiets stel ik me voor bij zijn woede en wanhoopsdaad om zich in brand te steken.
    En het is ook logisch dat je niet een lange opleiding doet om vervolgens in de fabriek te gaan werken. Als je met je hoge opleiding de baas wordt van anderen die voor jou in de fabriek moeten werken, ja dan is er weinig reden tot solidariteit.

    Tods opmerking zie ik als te grove veralgemeniserende conclusie over het laatste.

  4. Tod schreef:

    Dat hoger opgeleiden de lager opgeleiden verdringen, ben ik mee eens. Maar dat gebeurt vooral in Westerse universiteits steden.
    Lager opgeleiden worden in de sociale werkvoorziening gedumpt, omdat hoger opgeleiden de lagere opgeleiden verdringen op de arbeidsmarkt.

    Vb een afgestudeerde psycholoog als heftruckchauffeur op de melkfabriek.
    Een afgestudeerde in geschiedenis krijgt een baan als boekouder, wat eigenlijk geschikt is voor iemand met mavo of (v)mbo.
    De lts-er of vmbo-er worden massaal gedumpt en vinden hooguit een baan bij de sociale werkplaats Pantar.
    Geozonde mannen die als kneusjes bij de sociale werkplaats moeten werken om toch nog een inkomen te kunnnen halen is een belediging en schept veel woede.

  5. Tod schreef:

    Mijn laatste reply lijkt wel in tegenspraak met mijn eerste reply maar dat maakt niets uit.
    Er zijn nl 3 uitkomsten;
    -hoger opgeleiden zijn te lui en voelen zich te goed om in de fabriek te werken.
    – of ze verdringen de lager opgeleiden.
    – ze krijgen een baan op niveua ( duz ze worden manager) en dan proberen ze zich ten koste van de lagere opgeleide arbeider/kantoorbediende te profileren om zelf carriere te maken.

    In alle 3 de gevallen zijn de hoger opgeleiden een last.

  6. peterstorm schreef:

    – of – uitkomst 4, de beste van deze – ze krijgen een andere baan op niveau – docent, arts, waar ze voor opgeleid zijn, weet ik wat, niet persé manager. In dat geval zijn ze geen last. Verder kan ik me in veel van wat Tod hier schrijft over de absurditeit van hoger opgeleiden die als chauffeur of in de sociale werkplaats (zelf ook es moeten doen, and it drove me nuts) moeten werken, wel vinden.

    Maar dat is een andere situatie, denk ik, dan in Tunisië waar mijn stuk over ging. Ik vind al die hoger opgeleiden die werkloos zijn, bepaald geen nuttelozen. Het is gewoon een groep arme mensen met diploma’s, die zich voor een groot deel maar wat graag nuttig zouden maken.

    En inderdaad, Willemm: die man die zich in brand stak bleek een hoogopgeleide werkloze te zijn die groenten en fruit verkocht om rond te komen, en logischerwijs door het lint ging toen hem dat ook onmogelijk werd gemaakt..

  7. globetrotter schreef:

    Als Tunesiëkenner lees ik hier veel reacties van onwetende burgers. Tunesië is een dictatuur met aan het hoofd dictator Ben Ali die al tientallen jaren met bijna 100% van de stemmen verkozen wordt. Elke logischdenkende mens weet dat dit onmogelijk is. Universitairen zijn over het algemeen goed opgeleid, en meestal beter dan in de (nieuwe) Europese landen, maar ze krijgen zowel daar als in Europa zo goed als geen kansen.
    Deze mensen WILLEN werken, maar men wordt verhinderd, of er is gewoon te weinig werk, of men wordt te weinig betaald om ervan te kunnen leven.
    Aan de basis van de problemen ligt het beleid. Jarenlang is de bevolking onderdrukt door de maffiose politiek en men was bang om hun ongenoegen te uiten omdat 1 negatief woord over Ben Ali genoeg was om in de gevangenis te belanden. De universitaire straatverkoper die zichzelf in brand stak om te protesteren (omdat hij op elke plaats waar hij zijn voeding aan de man bracht, door de ordediensten werd weggepest en uiteindelijk zijn kraam in brand werd gestoken) verloor door de politie zijn enige bron van -laag- inkomen. In Tunesië is alles gecensureerd, daarom dat buiten hun grenzen weinig mensen/landen weten hoe het er aan toe gaat. De president en zijn vrouw, alsook zijn familie en vrienden, die de hoogste posten bezetten, bestelen al tientallen jaren de bevolking en zijn onmetelijk rijk geworden. Na de publieke zelfmoord van de hopeloze universitaire verkoper, ziet de bevolking de kans om een blok te vormen tegen de president en zijn aanhangers om hen van hun voetstuk te duwen.

  8. peterstorm schreef:

    Dank, globetrotter, voor je waardevolle opmerkingen!

Plaats een reactie